VRATNA (451 st.), stočarsko-ratarsko (62,7% agrgfnog st.) seosko naselje zbijenog tipa, na (120 m) obalama Vratne (Slatinske reke), desne pritoke Dunava, s obe strane puta ka Urovici i Jabukovcu, 33 km SZ od Negotina. Površina atara iznosi 2.696 ha. Naziv sela vodi poreklo od istoimenog manastira. koji se pominje (Raedno) početkom XVIII v. na Langerovoj karti. Objedinjuje više mahala sa rodovskim imenima (Strainovići, Ikonići Dobrosavljevićš i dr.). Kroz istoriju beleži promenljivu naseljenost (1530. - 19 kuća, 1586. - 2 kuće, 1723. - 90 kuća, 1736. - 15 kuća, 1866. - 96 kuća, 1921. - 100 domova i 360 žitelja itd.). St. je pravoslavno (slavi Petkovicu, Nikoljdan, Aranđelovdan i dr.; manastirska slava i zavetina Spasovdan), a nacionalno se izjašnjava kao srpsko (starosedelačko - doseljeno u vreme nastanka sela iz Zvižda, Poreča i Timočke krajine, i doseljeno najvećim delom u XIX v. - Poreč, okolina Požarevca, Homolje, Timočka krajina i dr.). Antropogeografskim i etnološkim izučavanjima svrstana je u vlaška sela. Indeks demografskog starenja (is) kreće se u rasponu od 0,4 (1961) do 1,5 (1991). Manastir Vratna, lociran istočno od sela na levoj dolinskoj strani po izlasku reke iz klisure, posvećen Vaznesenju Gospodnjem, podignut je u XIV v. Vodom se snabdeva preko javnog vodovoda (71,8% domaćinstava), uličnih javnih česmi sa vodom nz posebnog izvora (14,5%), iz kopanih bunara (6,4%) i dr. Ima četvororazrednu OŠ (2000 2001. - 6 učenika), MZ i MK i dr.
• Izvor/Source: Geografska enciklopedija naselja Srbije / pod rukovodstvom Srboljuba Đ. Stamenkovića
Beograd : Geografski fakultet Univerziteta : Agena : Stručna knjiga, 2001, e.j. Vratna
|
