Reč ape nije obrađena kao osnovna reč!

Reč ape u karticama drugih reči
BrVlaškiRumunskiSrpskiGnezdo reči  Reč u umotvorinamaAkcija
75  furśiļi pomîntuluĭ  furcile pământului  сохе земаљске  furśiļi-pomîntuluĭ [akc. furśiļi-pomîntuluĭ] (i. ž.) — (mitol.) furśiļi pomîntuluĭ sînt ńiskar ļamńe marĭ, raklaće la vîr, kare țîn Pomîntu să nu sa suduamă. Pi ĭaļe s-a pus Draku să ļi ruadă, mîńiuos pi Dumńeḑîu, ku kare a fuost fîrtat pănă s-a fakut Pomîntu. Ļ-ar vi dorođa ĭel, șî pomîntu ar kađa, șî lumĭa s-ar zatri tuată, numa kînd vińe vrĭamĭa la ńikruśatu să rađiśe kapu, să vadă śe sa-ntîmplă pi pomînt, vĭađe muĭeriļi kum înkonđeĭe uauļi đi Pașć, șî pănă ĭel înbļezńașće în lukro-la muĭerĭesk - furśiļi pomîntuluĭ sa mîldarĭesk, șî lumĭa skapă đi la storăńe pănă la Pașćiļi alalalt. Furśiļe-ļa sa mîldarĭesk șî ku rugamînće. Đ-aĭa aĭ nuoștri aĭ batrîń la prazńik s-a-nkinat pintru furśiļi pomîntuluĭ, da pi la pomeń babiļi ļ-a nîmeńit șî kîći un kolak, adîns fakut đ-așa trĭabă ka o krĭanguță ku o furkiță la vîr.
Sohe zemaljske su nekakva drveta velika, sa račvama na vrhu, koja drže Zemlju da se ne prevrne; na njih se okomio Đavo da ih pregrize, ljut na Boga s kojim je bio ortak dok se stvarala Zemlja. Oglodao bi ih on, i Zemlja bi pala i ljudi bi se zatrli, da ne diže glavu da osmotri šta se zbiva na zemlji, baš u vreme kada žene šaraju uskršnja jaja. Dok on tako zblenuto gleda šta žene rade, sohe se podmlade, i ljudski rod se spasi do sledećeg Uskrsa. Sohe se obnavljaju i molitvama ljudi. Zato su naši stari metanisali na slavi za zemaljske sohe, a babe su im na daćama namenjivale poseban kolač, izrađen u obliku grančice sa račkom na vrhu.

[Por.] (Prema različitim kazivačima iz Porečke Reke, zapis: Durlić, poč. XXI veka.) up. skărîļi pomîntuluĭfurkă  
(Ima umotvorina!)[Vidi]

6469  iriĭan  hrean  рен  iriĭan (i. m.) — (bot.) ren (Armoracia rusticana) ◊ la Rumîńi nuoștri, iriĭanu ĭe buruĭană đin građină — kod naših Vlaha, ren je baštenska biljka ◊ la iriĭan sa manînkă numa rîdaśina — od rena se jede samo koren ◊ iriĭanu sa manînkă numa să đișkidă pofta — ren se jede samo da otvori apetit ◊ iriĭanu ĭe ĭuće, șă ĭuțala luĭ dă pi nas — ren je ljut, i njegova ljutina izbija na nos [Por.]  [Vidi]

3057  kļisă  clisă  сланина  kļisă (mn. kļisă) [akc. kļisă] (i. ž.) — (nutr.) slanina ◊ bufańi ku bună poftă mînkă kļisă — Bufani sa apetitom jedu slaninu [Buf.] ♦ dij. sin. slańină, slaină [Por.]  [Vidi]

4066  mînkatuorĭ  mâncător  јешан  mînkatuorĭ (mînkatuare) (mn. mînkatuorĭ, mînkatuarĭe) [akc. mînkatuorĭ] (prid.) — ješan, koji ima apetit; koji mnogo jede ◊ kopilu ĭe mînkatuorĭ, da fata nuĭe — dete je ješno, a devojčica nije [Por.] ∞ mînka  [Vidi]

5530  ńipućare  neputere  немоћ  ńipućare (mn. ńipućerĭ) [akc. ńipućare] (i. ž.) — nemoć, slabost ◊ sa vaĭtă muoșu kî s-a pus vro ńipućare pi ĭel, șî n-are poptă ńiś đi mînkare — žali se čiča da ga je uhvatila neka nemoć, i da nema apetit ni za jelo ◊ ńipućare în tuaće părțîļi, uomu sîngur nu puaće ńimika — nemoć na sve strane, čovek sam ne može ništa ♦ supr. pućare [Por.] ∞ puća   [Vidi]

5531  poptă  poftă  апетит  poptă (mn. popće) [akc. poptă] (i. ž.) — (zast.) apetit, želja za jelom ◊ kînd ĭe mînkarĭa dulśe, o manînś ku mare poptă — kad je jelo slatko, jedeš ga sa velikim apetitom ◊ (u izr.) așćată popće — izvoljeva, čeka neki specijaltitet [Por.] ♦ dij. var. poftă [Buf.] ∞ popći  [Vidi]

5747  sugituare  plămânăriță  плућњак  sugituare (mn. sugituorĭ) [akc. sugituare] (i. ž.) — (bot.) plućnjak (Pulmonaria officinalis) ◊ sugituarĭa dă pinga ape la boruź, șî-nfluare primovara în vrĭame — plućnjak raste pored vode potoka i cveta rano u proleće ◊ kopiĭi kînd află sugituarĭa, iĭ rup floarĭa ș-o sug kî are tare dulśață — deca kad nađu plućnjak, kidaju mu cvet i sišu ga, jer je jako sladak ◊ sugituarĭa la nuoĭ sa fĭarbe kî ĭe bun sî sa bĭa ka ļak pintru tușît — plućnjak se kod nas kuva i pije jer je dobar lek za kašalj [GPek]  [Vidi]


NASTAVAK PRETRAGE PO OBLASTIMA USMENE KNJIŽEVNOSTI ?

ŠAlJI KOMENTAR:
TRIMITE COMENTARUL
:


aa
  
ăă
  
bb
  
țț
  
čč
  
ćć
  
dd
  
  
ğğ
  
đđ
  
ďď
  
ee
  
ff
  
gg
  
hh
  
ii
  
îî
  
ĭĭ
  
kk
  
ll
  
ļļ
  
mm
  
nn
  
ńń
  
oo
  
pp
  
rr
  
ss
  
şş
  
śś
  
tt
  
ťť
  
uu
  
vv
  
zz
  
žž
  
źź