Vlaski recnik - Vorbariu ruminesk

Reč mîțu nije obrađena kao osnovna reč!

Reč mîțu u karticama drugih reči
Br Vlaški Rumunski Srpski Gnezdo reči   Reč u umotvorinama Akcija
91   aśira   acira   вребати   aśira (ĭuo aśir, ĭel aśiră) [akc. aśira] (gl. n.) — vrebati, čekati u zasedi, pratiti nešto krišom ◊ aśiră ka mîțu șokîćiļi — vreba kao mačka miša [Por.]    (Ima umotvorina!) [Vidi]
879   buruĭană   buruiană   лековита биљка   buruĭană (mn. buruĭańe) [akc. buruĭană] (i. ž.) — opšti naziv za lekovitu biljku ◊ ku śe buruĭană aĭ vinđakat taĭatura la mînă? — kojom si biljkom izlečio posekotinu na ruci ? ◊ akuma ĭe vrĭamĭa đi kuļes buruĭańe — sad je vreme za berbu lekovitog bilja ◊ romańița șî kuada mîțuluĭ sînt buruĭańe đi durĭarĭe la burtă — kamilica i hajdučka trava su lekovite biljke protiv bolova u stomaku [Crn.]    [Vidi]
1172   ćuș   ciuf   ћук   ćuș¹ (mn. ćușî) (i. m.) — 1. (ornit.) ćuk, noćna ptica iz porodice sova (Athene noctua) ◊ ćușu sî kuĭbarĭașće în butuarkă — ćuk se gnezdi u duplji [Crn.] ◊ ćușu ḑîua nu vĭađe ńimika — ćuk danju ne vidi ništa (s. Plavna) [Pad.] ♦ sin. șćuoĭ (Tanda) 2. (fig.) (pej.) a. rogonja, čovek koga žena vara ◊ ćušuļe, đeșkiđeț uoki odată, da nu vĭeḑ śe-ț lukră muĭarĭa pin sat? — rogonjo, otvori oči već jednom, zar ne vidiš šta ti žena radi po selu? b. tupavko, priprost, naivan čovek; glupan ◊ bagă sama śe vorbĭeșć, nu fi ćuș — pazi šta pričaš, ne budi glup ♦ (augm.) ćușumau, ćușuman [Por.] 3. (muz.) naziv jedne od vlaških erotskih pesama, koju su pevali stari lautari [Mlava]    (Ima umotvorina!) [Vidi]
2047   fugari   fugări   јурити   fugari (ĭuo fugarĭesk, ĭel fugarĭașće) [akc. fugari] (gl.) — juriti nekoga ili nešto; terati; goniti ◊ nu fugari mîțu dăn kasă dăźaba — ne juri mačku iz kuće zabadava [Stig] ♦ dij. sin. dudai [Por.] ∞ fuźi   [Vidi]
2301   glugă   glugă   копа   glugă (mn. gluź) [akc. glugă] (i. ž.) — 1. kopa, stog šaše ◊ glugă ĭe gramada dă tuļeĭ, kare sa faśe dupa kuļiesu kukuruḑuluĭ — kopa je gomila tuluzine, koja se pravi posle berbe kukuruza [Mlava] ◊ kînd kuļieź kukuruḑu, taĭ tuleńi șî faś măldarĭ; măldari ļeź ku nuĭaļe, șî-ĭ aduń ăn glugă — kad obereš kukuruz, posečeš stabljike i napraviš snop; snopove vežeš vrbljikom, i sakupiš ih u kopu (Topla) [Crn.] ◊ gluźiļi đi pi luok, traź la kasă șă ļi grămađieșć — kope sa njive dovezeš kući, i sadeneš (Tanda) ◊ kîć-o dată, gluźiļi ramîn pi luok, șă kînd înśiape să ńingă — ponekad, kope ostanu na njivi i kad počne da pada sneg (Crnajka) ♦ dij. sin. stup (Rudna Glava), țuță (Topolnica) [Por.] ♦ dij. sin. țoță (Malajnica), țuță (Plavna) [Pad.] 2. smotuljak, umršena gužva nečega ◊ vĭek nu măĭ đizvîrḑășć gĭemo-sta, kî l-a-nvîrḑît mîțu tuot, l-a fakut glugă — nećeš nikad rasplesti ovo klube, jer ga je mačka svog umrsila (Rudna Glava) [Por.]    [Vidi]
4661   kaļe   cale   пут   kaļe (mn. kăļ) [akc. kaļe] (i. ž.) — (zast.) put ◊ kaļa pista kuastă ĭe măĭ đirĭept drum đi sat — put preko prevoja je nakraća prečica za put do sela ◊ (ver.) nuĭe bun kînd mîțu ńegru îț trĭaśe kaļa — nije dobro kad ti crna mačka pređe put ◊ kînd vrunu a pļekat la drum, aluĭ ĭ-a spus: „Să-ț fiĭe bună kaļa!” — kad bi neko polazio na put, njegovi su ga pratili rečima: „Nek ti je dobar put!” ♦ sin. drum [Por.]   [Vidi]
3314   maśuok   mârtan   мачак   maśuok (mn. maśuoś) [akc. maśuok] (i. m.) — (zool.) mačak ◊ maśuoku ĭe parĭakĭa mîțî barbațîaskă, vuorba ĭe pastrată pin kînćiśe — mačak je mačkin muški parnjak, reč je sačuvana u pesmama ◊ sin. mîrtan [Por.] ∞ mîț   (Ima umotvorina!) [Vidi]
3315   mîț   mâţ   мачка   mîț (mn. mîț) [akc. mîț] (i. m.) — (zool.) a. mačka, opšti naziv za domaću životinju iz porodice mačaka (Felis domestica) ◊ tata avut șasă mîț, ĭuo țîn duoĭ mîț, feĭmĭa traĭașće-n oraș șî are un mîț, da ĭastă kare n-are ńiś un mîț — otac je imao šest mačaka, ja držim dve mačke, moja ćerka živi u gradu i ima jednu mačku, a ima onih koji nemaju ni jednu mačku b. mačak, mačka muškog pola ◊ mĭ-a fatat mîța, a fakut duoĭ mîț ș-o mîță — omacila mi se mačka, dobila dva mačeta i jednu mačku ◊ mîțu s-a-nļinoșat, nu măĭ prinđe la șokîț — mačak mi se olenjio, više ne lovi miševe ♦ up. mîță, mîrtan, maśuok [Por.]    [Vidi]
4191   mĭau   miau   мјау   mĭau [akc. mĭau] (uzv.) — (onom.) mjau, zvuk maukanja mačke ◊ mîțu zmĭaură „mĭau! mĭau!” — mačka mauče „mjau! mjau!” [Por.] ∞ mîț   [Vidi]
5122   pis   pis   шиц   pis (uzv.) — šic! uzvik kojim se tera mačka ◊ ku „pis!” uomu dudîĭe mîțu kînd faśe vro șćetă — sa „šic!” čovek tera mačku kad načini neku štetu ♦ var. pîs ♦ supr. mîț-mîț! [Por.]   [Vidi]
6237   rîs   râs   рис   rîs² (mn. rîș) (i. m.) — ris (Lynx lynx) ◊ rîsu ĭe žuavină sîrbaćikă, śeva măĭ mare dă kît mîțu — ris je divlja životinja, nešto veća od mačke ◊ rîsu traĭașće numa unđe ĭe padurĭa kurată — ris živi samo tamo gde je priroda čista [Bran.]   [Vidi]
2075   sîmeńik   siminic   смиље   sîmeńik (mn. sîmeńiś) [akc. sîmeńik] (i. m.) — (bot.) smilje, trajna zeljasta biljka sivkaste boje (Helichrysum arenarium); cmilje; snjeljak ◊ sîmeńik ĭe buĭađe sură, mîțuasă, ku fluorĭ galbińe — smilje je siva biljka, dlakava, sa žutim cvetom ◊ sa uskă, sa duśe la morminț, șî sa dîă đi pomană l-aĭ muorț; ku ĭa sa kićașće lumanarĭa raĭuluĭ — suši se, nosi se na groblje i namenjuje mrtvima; njome se kiti rajska sveća [Por.]   [Vidi]
3735   śuļi   ciuli   чуљити   śuļi (ĭuo śuļesk, ĭel śuļașće) [akc. śuļi] (gl. p.) — čuljiti, dizati uši da bi se bolje čulo ◊ mîțu rađikă kapu șî śuļașće urĭekiļi, puaće-fi auđe șobuoļu kum urdukîĭe pin puod — mačka diže glavu i čulji uši, možda čuje pacove kako jure po tavanu [Por.]    [Vidi]
3736   śuļit   ciulit   начуљен   śuļit (śuļită) (mn. śuļiț, śuļiće) [akc. śuļit] (prid.) — načuljen, dignutih ušiju ◊ mîțu agîră la gaura șokîțîlor, ku urĭekiļi śuļiće — mačka vreba ispred mišje rupe, sa načuljenim ušima [Por.] ∞ śuļi   [Vidi]
3952   zbera   zbera   викати   zbera (ĭuo zbĭer, ĭel zbĭară) [akc. zbera] (gl. p. ref.) — 1. (o čoveku) vikati, govoriti povišenim glasom ◊ sa zbĭară adîns s-o audă tuoț — namerno viče da je čuju svi ◊ mîńiuos, zbĭară pi kopiĭ — ljutit, viče na decu 2. (o stoci) javljati se, oglašavati se ◊ zbĭară vićiļi đi fuame, vrĭamĭa ĭe sî sa slubuadă la pașuńe — javlja se gladna stoka, vreme je da se pusti na pašu [Por.]   (Ima umotvorina!) [Vidi]
5603   zgîrîĭa   zgâria   гребати   zgîrîĭa (ĭuo zgîrîĭ, ĭel zgîrîĭe) [akc. zgîrîĭa] (gl. p. ref.) — grebati, ogrebati, grepsti ◊ mîțu zgîrîĭe ku ungiļi kînd ĭe mîńiĭuos — mačak grebe noktima kad je ljut [Por.]   [Vidi]
6312   źińirĭe în kasă   ginere în casă   домаzет   źińirĭe-n kasă (sint.) — (srod.) domazet ◊ źińirĭe-n kasă ĭe źińirĭe kare a pļekat đinkasa prințîlor ș-a trĭekut să traĭaskă în kasa muĭeri — zet u kući je zet koji je napustio roditeljsku kuću, i prešao da živi u ženinoj kući ◊ đi źińirĭe-n kasă s-a duśe baĭatu kare are mulț fraț, or kare ĭe sarak, da sa duśe-n kasă unđe parințî n-au fiśuorĭ numa fĭaće — za zeta u kući ide momak koji ima mnogo braće, ili je siromašan, a ide u kuću u kojoj roditelji nemaju sinove nego samo ćerke ◊ źińirĭe-n kasă ĭa prazńiku lu suokrî-su, da ku vrĭame, kapîtă șî poļikra dupa suokrî-su — zet u kući prima tastovu slavu, a vremenom i njegovo prezime ◊ (izr.) źińirĭe-n kasă, ka mîțu supt masă — zet u kući, (je) ko mačka pod stolom [Por.] ∞ źińirĭe   [Vidi]

ŠAlJI KOMENTAR:
TRIMITE COMENTARUL:

aa ăă bb țț čč ćć dd ḑḑ ğğ đđ ďď ee ff gg hh ii îî ĭĭ kk ll ļļ mm nn ńń oo pp rr ss şş śś tt ťť uu vv zz žž źź

Reč mîțu u karticama drugih reči

Br	Vlaški	Rumunski	Srpski	Gnezdo reči	Reč u umotvorinama	Akcija

91	aśira	acira	вребати	aśira (ĭuo aśir, ĭel aśiră) [akc. aśira] (gl. n.) — vrebati, čekati u zasedi, pratiti nešto krišom ◊ aśiră ka mîțu șokîćiļi — vreba kao mačka miša [Por.]	(Ima umotvorina!)	[Vidi]



879	buruĭană	buruiană	лековита биљка	buruĭană (mn. buruĭańe) [akc. buruĭană] (i. ž.) — opšti naziv za lekovitu biljku ◊ ku śe buruĭană aĭ vinđakat taĭatura la mînă? — kojom si biljkom izlečio posekotinu na ruci ? ◊ akuma ĭe vrĭamĭa đi kuļes buruĭańe — sad je vreme za berbu lekovitog bilja ◊ romańița șî kuada mîțuluĭ sînt buruĭańe đi durĭarĭe la burtă — kamilica i hajdučka trava su lekovite biljke protiv bolova u stomaku [Crn.]		[Vidi]



1172	ćuș	ciuf	ћук	ćuș¹ (mn. ćușî) (i. m.) — 1. (ornit.) ćuk, noćna ptica iz porodice sova (Athene noctua) ◊ ćușu sî kuĭbarĭașće în butuarkă — ćuk se gnezdi u duplji [Crn.] ◊ ćușu ḑîua nu vĭađe ńimika — ćuk danju ne vidi ništa (s. Plavna) [Pad.] ♦ sin. șćuoĭ (Tanda) 2. (fig.) (pej.) a. rogonja, čovek koga žena vara ◊ ćušuļe, đeșkiđeț uoki odată, da nu vĭeḑ śe-ț lukră muĭarĭa pin sat? — rogonjo, otvori oči već jednom, zar ne vidiš šta ti žena radi po selu? b. tupavko, priprost, naivan čovek; glupan ◊ bagă sama śe vorbĭeșć, nu fi ćuș — pazi šta pričaš, ne budi glup ♦ (augm.) ćușumau, ćușuman [Por.] 3. (muz.) naziv jedne od vlaških erotskih pesama, koju su pevali stari lautari [Mlava]	(Ima umotvorina!)	[Vidi]



2047	fugari	fugări	јурити	fugari (ĭuo fugarĭesk, ĭel fugarĭașće) [akc. fugari] (gl.) — juriti nekoga ili nešto; terati; goniti ◊ nu fugari mîțu dăn kasă dăźaba — ne juri mačku iz kuće zabadava [Stig] ♦ dij. sin. dudai [Por.] ∞ fuźi		[Vidi]



2301	glugă	glugă	копа	glugă (mn. gluź) [akc. glugă] (i. ž.) — 1. kopa, stog šaše ◊ glugă ĭe gramada dă tuļeĭ, kare sa faśe dupa kuļiesu kukuruḑuluĭ — kopa je gomila tuluzine, koja se pravi posle berbe kukuruza [Mlava] ◊ kînd kuļieź kukuruḑu, taĭ tuleńi șî faś măldarĭ; măldari ļeź ku nuĭaļe, șî-ĭ aduń ăn glugă — kad obereš kukuruz, posečeš stabljike i napraviš snop; snopove vežeš vrbljikom, i sakupiš ih u kopu (Topla) [Crn.] ◊ gluźiļi đi pi luok, traź la kasă șă ļi grămađieșć — kope sa njive dovezeš kući, i sadeneš (Tanda) ◊ kîć-o dată, gluźiļi ramîn pi luok, șă kînd înśiape să ńingă — ponekad, kope ostanu na njivi i kad počne da pada sneg (Crnajka) ♦ dij. sin. stup (Rudna Glava), țuță (Topolnica) [Por.] ♦ dij. sin. țoță (Malajnica), țuță (Plavna) [Pad.] 2. smotuljak, umršena gužva nečega ◊ vĭek nu măĭ đizvîrḑășć gĭemo-sta, kî l-a-nvîrḑît mîțu tuot, l-a fakut glugă — nećeš nikad rasplesti ovo klube, jer ga je mačka svog umrsila (Rudna Glava) [Por.]		[Vidi]



4661	kaļe	cale	пут	kaļe (mn. kăļ) [akc. kaļe] (i. ž.) — (zast.) put ◊ kaļa pista kuastă ĭe măĭ đirĭept drum đi sat — put preko prevoja je nakraća prečica za put do sela ◊ (ver.) nuĭe bun kînd mîțu ńegru îț trĭaśe kaļa — nije dobro kad ti crna mačka pređe put ◊ kînd vrunu a pļekat la drum, aluĭ ĭ-a spus: „Să-ț fiĭe bună kaļa!” — kad bi neko polazio na put, njegovi su ga pratili rečima: „Nek ti je dobar put!” ♦ sin. drum [Por.]		[Vidi]



3314	maśuok	mârtan	мачак	maśuok (mn. maśuoś) [akc. maśuok] (i. m.) — (zool.) mačak ◊ maśuoku ĭe parĭakĭa mîțî barbațîaskă, vuorba ĭe pastrată pin kînćiśe — mačak je mačkin muški parnjak, reč je sačuvana u pesmama ◊ sin. mîrtan [Por.] ∞ mîț	(Ima umotvorina!)	[Vidi]



3315	mîț	mâţ	мачка	mîț (mn. mîț) [akc. mîț] (i. m.) — (zool.) a. mačka, opšti naziv za domaću životinju iz porodice mačaka (Felis domestica) ◊ tata avut șasă mîț, ĭuo țîn duoĭ mîț, feĭmĭa traĭașće-n oraș șî are un mîț, da ĭastă kare n-are ńiś un mîț — otac je imao šest mačaka, ja držim dve mačke, moja ćerka živi u gradu i ima jednu mačku, a ima onih koji nemaju ni jednu mačku b. mačak, mačka muškog pola ◊ mĭ-a fatat mîța, a fakut duoĭ mîț ș-o mîță — omacila mi se mačka, dobila dva mačeta i jednu mačku ◊ mîțu s-a-nļinoșat, nu măĭ prinđe la șokîț — mačak mi se olenjio, više ne lovi miševe ♦ up. mîță, mîrtan, maśuok [Por.]		[Vidi]



4191	mĭau	miau	мјау	mĭau [akc. mĭau] (uzv.) — (onom.) mjau, zvuk maukanja mačke ◊ mîțu zmĭaură „mĭau! mĭau!” — mačka mauče „mjau! mjau!” [Por.] ∞ mîț		[Vidi]



5122	pis	pis	шиц	pis (uzv.) — šic! uzvik kojim se tera mačka ◊ ku „pis!” uomu dudîĭe mîțu kînd faśe vro șćetă — sa „šic!” čovek tera mačku kad načini neku štetu ♦ var. pîs ♦ supr. mîț-mîț! [Por.]		[Vidi]



6237	rîs	râs	рис	rîs² (mn. rîș) (i. m.) — ris (Lynx lynx) ◊ rîsu ĭe žuavină sîrbaćikă, śeva măĭ mare dă kît mîțu — ris je divlja životinja, nešto veća od mačke ◊ rîsu traĭașće numa unđe ĭe padurĭa kurată — ris živi samo tamo gde je priroda čista [Bran.]		[Vidi]



2075	sîmeńik	siminic	смиље	sîmeńik (mn. sîmeńiś) [akc. sîmeńik] (i. m.) — (bot.) smilje, trajna zeljasta biljka sivkaste boje (Helichrysum arenarium); cmilje; snjeljak ◊ sîmeńik ĭe buĭađe sură, mîțuasă, ku fluorĭ galbińe — smilje je siva biljka, dlakava, sa žutim cvetom ◊ sa uskă, sa duśe la morminț, șî sa dîă đi pomană l-aĭ muorț; ku ĭa sa kićașće lumanarĭa raĭuluĭ — suši se, nosi se na groblje i namenjuje mrtvima; njome se kiti rajska sveća [Por.]		[Vidi]



3735	śuļi	ciuli	чуљити	śuļi (ĭuo śuļesk, ĭel śuļașće) [akc. śuļi] (gl. p.) — čuljiti, dizati uši da bi se bolje čulo ◊ mîțu rađikă kapu șî śuļașće urĭekiļi, puaće-fi auđe șobuoļu kum urdukîĭe pin puod — mačka diže glavu i čulji uši, možda čuje pacove kako jure po tavanu [Por.]		[Vidi]



3736	śuļit	ciulit	начуљен	śuļit (śuļită) (mn. śuļiț, śuļiće) [akc. śuļit] (prid.) — načuljen, dignutih ušiju ◊ mîțu agîră la gaura șokîțîlor, ku urĭekiļi śuļiće — mačka vreba ispred mišje rupe, sa načuljenim ušima [Por.] ∞ śuļi		[Vidi]



3952	zbera	zbera	викати	zbera (ĭuo zbĭer, ĭel zbĭară) [akc. zbera] (gl. p. ref.) — 1. (o čoveku) vikati, govoriti povišenim glasom ◊ sa zbĭară adîns s-o audă tuoț — namerno viče da je čuju svi ◊ mîńiuos, zbĭară pi kopiĭ — ljutit, viče na decu 2. (o stoci) javljati se, oglašavati se ◊ zbĭară vićiļi đi fuame, vrĭamĭa ĭe sî sa slubuadă la pașuńe — javlja se gladna stoka, vreme je da se pusti na pašu [Por.]	(Ima umotvorina!)	[Vidi]



5603	zgîrîĭa	zgâria	гребати	zgîrîĭa (ĭuo zgîrîĭ, ĭel zgîrîĭe) [akc. zgîrîĭa] (gl. p. ref.) — grebati, ogrebati, grepsti ◊ mîțu zgîrîĭe ku ungiļi kînd ĭe mîńiĭuos — mačak grebe noktima kad je ljut [Por.]		[Vidi]



6312	źińirĭe în kasă	ginere în casă	домаzет	źińirĭe-n kasă (sint.) — (srod.) domazet ◊ źińirĭe-n kasă ĭe źińirĭe kare a pļekat đinkasa prințîlor ș-a trĭekut să traĭaskă în kasa muĭeri — zet u kući je zet koji je napustio roditeljsku kuću, i prešao da živi u ženinoj kući ◊ đi źińirĭe-n kasă s-a duśe baĭatu kare are mulț fraț, or kare ĭe sarak, da sa duśe-n kasă unđe parințî n-au fiśuorĭ numa fĭaće — za zeta u kući ide momak koji ima mnogo braće, ili je siromašan, a ide u kuću u kojoj roditelji nemaju sinove nego samo ćerke ◊ źińirĭe-n kasă ĭa prazńiku lu suokrî-su, da ku vrĭame, kapîtă șî poļikra dupa suokrî-su — zet u kući prima tastovu slavu, a vremenom i njegovo prezime ◊ (izr.) źińirĭe-n kasă, ka mîțu supt masă — zet u kući, (je) ko mačka pod stolom [Por.] ∞ źińirĭe		[Vidi]