Reč păsîrĭ u karticama drugih reči |
|
Br | Vlaški | Rumunski | Srpski | Gnezdo reči | Reč u umotvorinama | Akcija |
|
2209 | fuńiźină | funingine | чађ | fuńiźină (mn. fuńiźiń) [akc. fuńiźină] (i. ž.) — čađ, ugljenik u obliku lakog praha koji se taloži iz dima i plamena; gar ◊ fuńiźina sa faśe pi kuoș or pi ćunk — čađ se hvata na dimnjaku, ili čunku ◊ fuńiźină muĭeriļi a pus în śară topită, șă đin mistakatura-ĭa a luvat ku konđeĭu ș-ankonđeĭat uauļi đi pașć — čađ su žene stavljale u rastopljeni vosak, i iz te mešavine uizimale kondeljom i šarale uskršnja jaja ♦ var. fuńinźină [Por.] | (Ima umotvorina!) | [Vidi] |
|
|
|
6160 | irikuob | erete | кобац | irikuob (mn. irikuobĭ) [akc. irikuob] (i. m.) — (ornit.) kobac (Falco subbuteo) ◊ pasîrĭe kare in alće părț sa kĭamă arĭaće or uļ gainarĭ, în Sîgă sa kĭamă irikuob — ptica koja se u drugim krajevima zove arjaće ili ulj gainar, i Sigama se zove irikob ◊ irikuob ĭe kîta măĭ mare dă kît śoara, șî sa arańiașće ku păsîrĭ miś, ku șopîrļe șî șărpĭ, da fură șî puĭ dă gaiń dîn avļiĭa kășî — kobac je malo veći od vrane, a hrani se mali pticama, gušterima i zmijama, a krade i piliće kokošaka iz kućnog dvorišta ♦ sin. arîăț [Crn.] [Kmp.] ♦ sin. uļ gainarĭ [Por.] ∞ uļ | | [Vidi] |
|
|
|
4065 | mînkat | mâncat | изуједан | mînkat (mînkată) (mn. mînkaț, mînkaće) [akc. mînkat] (prid.) — izujedan, nagrižen, pojeden ◊ kopilu a veńit tuot mînkat đi puriś — dete je došlo svo izujedano od buva ◊ pĭarîļi a kaḑut, mînkaće đi păsîrĭ — kruške su popadale, nagrižene od ptica [Por.] ∞ mînka | | [Vidi] |
|
|
|
4318 | pasîrĭe | pasăre | птица | pasîrĭe (mn. păsîrĭ) (i. ž.) — (ornit.) ptica ◊ pasîrĭa ĭe žuavină ku ărîpĭ kare puaće să zbuare — ptica je životinja sa krilima koja može da leti ◊ tuata pasîrĭa are kînćiku iĭ, pi kare sa kunuașće — svaka ptica ima svoju pesmu, po kojoj se prepoznaje ◊ trupu păsîri ĭe astrukat ku pĭańe — telo ptice pokriveno je perjem [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
5222 | pipîtă | pipotă | бубац | pipîtă (mn. pipîće) [akc. pipîtă] (i. ž.) — (anat.) bubac ◊ pipîta ĭe rînḑa la păsîrĭ șî la uoră — bubac je želudac kod ptica i živine ◊ (izr.) vînît ka pipîta — modar od besa [GPek] | | [Vidi] |
|
|
|
5917 | pîsaruoĭ | păsăroi | птичурина | pîsaruoĭ (mn. pîsaruaĭe) (i. s.) — (rel.) ptičurina, pasaroj ◊ pîsaruoĭ ĭe pasîrĭe ńagră ku ćuoku đi fĭer, kare sîare la-l muort pi drumu đi raĭ — pasaroj je crna ptica sa gvozdenim kljunom, koja napada pokojnika na putu za raj ◊ în pîsaruoĭ s-a profak aĭ muorț kare a murit ńibućeḑaț, dupa iĭ kopiĭ lupadaț, șî insă lu kare ńima nu dă đi pomană — u pasaroje se pretvaraju oni koji su umrli nekršteni, zatim pobačena deca, i osobe kojima niko ne daje pomane ◊ đi sî nu spomînće pĭ-al muort, la păsîrĭ ńagre în Porĭeśa sa dă kolak đi pomană, adîns fakut ’đi pîsaruoĭ’ — da ne bi plašili pokojnika, crnim pticama se u Poreču na pomanama namenjuje kolač, posebno napravljen ’za pasaroje’ ◊ kolaku đi pîsaruoĭ ĭe fakut đin șapće boboluașă fara ńiś un sămn pi ĭaļe — kolač za ’pasaroje’ sastoji se od sedam kuglica, bez ikakvih šara na njima ◊ kolaku ’đi pîsaruoĭ’ kînd sa dă đi pomană, nu sa dă la ńima-n mînă, numa sa lapîdă pista kap în traușă, să-l manînśe kîńi or gaińiļi — kolač ’za pasaroje’ kad se namenjuje, ne daje se nikom u ruke, nego se baca preko glave u dvorište, da ga pojedu psi ili kokoške ♦ var. păsaruoĭ [Por.] ∞ pasîre | | [Vidi] |
|
|
|
4448 | skobit | scobit | издубљен | skobit (skobită) (mn. skobiț, skobiće) [akc. skobit] (prid.) — (tehn.) izdubljen alatkom, izrezbaren ◊ gaura ĭe skobită în ļemn muaļe — rupa je izdubljena u mekom drvetu ◊ furka a suorî-sî ĭe tuată skobită ku fluorĭ șî păsîrĭ — sestrina preslica je sva izrezrbarena cvećem i pticama [Por.] ∞ skuabă | | [Vidi] |
|
|
|
2103 | spuḑă | spuză | запретак | spuḑă [akc. spuḑă] (i. ž.) — 1. zapretak ◊ spuḑă ĭe śenușă kaldă ku karbuń viĭ — zapretak je vruć pepeo sa živom žeravicom ◊ în spuḑă sa frig krîmpiĭi — u zapretku se peku krompiri 2. (fig.) gomila, jato, mnoštvo ◊ primovara vin grauri spuḑă, đi mulće uorĭ mĭerg pi śierĭ ka nuvîru kare-l învăluĭe vîntu — u proleće dolazi jato čovoraka, više puta kreće se preko neba kao oblak koji vija vetar ◊ spuḑă đi lume — gomila ljudi ◊ spuḑă đi păsîrĭ — jato ptica ◊ spuḑă đi prunje a kaḑut pi žuos — gomila šljiva palo je na zemlju ♦ sin. pîlg, pîlk ♦ (augm.) spuḑăńe [Por.] ∞ fuok | | [Vidi] |
|
|
|
6500 | śașmă | șașma | сачма | śașmă (mn. śeșmĭ) (i. ž.) — sačma ◊ śașmă ĭe buob đi plumb đi pușkă pîrlamaće — sačma je olovno zrno za pušku prelamaču ◊ în vînat dupa păsîrĭ vînatuori s-a dus ku śașmă maruntă — u lov na ptice lovci su išli sa sitnom sačmom [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
3221 | śuguļit | ciugulit | искљуцан | śuguļit (śuguļită) (mn. śuguļiț, śuguļiće) [akc. śuguļit] (prid.) — (ornit.) iskljucan, kljunom čupkan, iščupkan ◊ așa luok tuot śuguļit đi păsîrĭ n-a măĭ vaḑut ńima — tako od ptica iskljucanu njivu još niko nije video ♦ sin. žumuļit [Por.] ∞ śuguļi | | [Vidi] |
|
|