Reč pĭară u karticama drugih reči |
|
Br | Vlaški | Rumunski | Srpski | Gnezdo reči | Reč u umotvorinama | Akcija |
|
1318 | dumĭastîk | domestic | домаћи | dumĭastîk (dumĭastîkă) (mn. dumĭastîś, dumĭastîśe) [akc. dumĭastîk] (prid.) — (za životinje) domaći, pripitomljen, koji živi u domaćinstvu ◊ puorku al dumĭastîk manînkă kukuruḑ kînd îĭ daĭ, da al salbaćik numa kînd gasîașće — domaća svinja jede kukuruz kad joj daješ, a divlja samo kad nađe ◊ în tuaće saće ĭastă pĭară dumĭastîśe, da șî pĭară porśeșć sa mîĭ gasîăsk unđe-unđe — u svim selima ima domaćih krušaka, a i divljih ima još uvek ovde-onde ◊ žuavină dumĭastîkă — domaća životinja (Krivelj) ♦ supr. salbaćik [Crn.] | | [Vidi] |
|
|
|
2426 | kînd | când | кад | kînd (pril.) — 1. kad ◊ kînd am uḑît kum a putut să pĭară, frika ma taĭat — kad sam čuo kako su mogli da stradaju, strah me je presekao ◊ s-a dus đemult, ńima nu șćiĭe kînd va veńi — otišli su davno, niko ne zna kad li će doći ◊ ńi vorbim kînd o veńi tata — razgovaraćemo kad bude došao otac 2. (u izr.) kad-kad, ponekad ◊ sa-uđe kînd-kînd șî vîntu kînd baće pin krianźe — čuje se kad-kad i vetar kad bije kroz granje ◊ kînd șî kînd — s vremena na vreme, ponekad [Por.] | (Ima umotvorina!) | [Vidi] |
|
|
|
1461 | pară | pară | пламен | pară1 [akc. pară] (i. ž.) — 1. plamen ◊ para fuokuluĭ — plamen vatre ♦ sin. bîlbataĭe 2. kruška (plod) ♦ (mn. pĭară) ◊ mulće pĭară în pîăro-sta — mnogo je krušaka na ovoj krušci 3. (srb.) para, isparina ◊ pară ĭe abur — para je isparina 4. (fig.) (u izr.) žar, strast, zanos; jarost, uzbiđenje ◊ fuok șî pară — (dosl.) „vatra i plamen”, za čoveka koji lako plane [Por.] 5. (jelo) sarma (s. Bukovče, Kobišnica) [Kmp.] ∞ fuok | | [Vidi] |
|
|
|
3043 | pară | pară | крушка (плод) | pară2 (mn. pĭară) [akc. pară] (i. ž.) — (bot.) kruška, plod ◊ para ĭe puamă dulśe — kruška je slatko voće ◊ pară mîlaĭață — sočna kruška ◊ pară krudă — nezrela kruška ♦ up. stankuță, korikivă [Por.] ∞ pîăr | (Ima umotvorina!) | [Vidi] |
|
|
|
3042 | păr | păr | крушка (дрво) | păr1 (mn. pĭerĭ) [akc. păr] (i. m.) — (bot.) kruška, drvo (Pirus sativa) ◊ păru ĭe puom kare rođiașće ku pĭară — kruška je voćka koja rađa kruške ◊ păr sîrbaćik — divlja kruška ◊ păr oltańit — kalemljena kruška ◊ păr rotat — razgranata kruška ◊ în frunḑa pîăruluĭ pîkurari kîntă măĭ frumuos — u kruškov list čobani najlepše sviraju ♦ var. pîăr [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
5159 | peri | peri | погинути | peri (ĭuo pĭer, ĭel pĭare) [akc. peri] (gl.) — 1. poginuti, smrtno stradati ◊ triĭ kopiĭ avut, toț triĭ a perit pin raturĭ — tri sina je imala, sva trojica su poginula u ratovima ◊ aluna voĭńiśaskă a dus rumîńi pin raturĭ, să-ĭ pazaskă să nu pĭară đi plumb — vojnički lešnik nosili su Vlasi u ratovima, da ih čuva da ne poginu od metka 2. nestati, izgubiti ◊ mulće kare śe ļ-a perit đin kasă, pănă n-a prins pi sluga în furaluk — mnogo koje šta im je nestajalo iz kuće, dok nisu uhvatili slugu u krađi ◊ mĭ-a perit đin uokĭ — izgubio sam ga iz vida ♦ sin. perđa [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
6013 | stankuță | pară | крушка станкуца | stankuță (mn. stankuț) [akc. stankuță] (i. ž.) — (bot.) kruška ◊ stankuța ĭe fĭeļ đi pĭară oltańiće pi ļemn đi păr sîrbaćik — stankuca je vrsta kruške, kalemljena na drvetu divlje kruške ◊ puama stankuțî ĭe kîta măĭ mare đikît para sîrbaćikă, șă mult măĭ dulśe — plod stankuce je malo veći od divlje kruške, i mnogo je slađi ◊ stankuțîļi ažung pi la kuada agustuluĭ — stankuce stižu krajem avgusta ◊ stankuțîļi sînt buńe đi rakiu, mult ļi manînkă șî vićiļi tuamna kînd, ńikuļasă, kad pi pomînt — stankuce su dobre za rakiju, a mnogo ih jede i stoka ujesen kad, neobrane, padnu na zemlju [Por.] ♦ up. ćipsînă [Hom.],[Crn.] ∞ păr1 | | [Vidi] |
|
|
|
6014 | stîrnopĭață | pară | крушка стрнопеца | stîrnopĭață (mn. stîrnopĭeț) [akc. stîrnopĭață] (i. ž.) — (bot.) kruška strnopeca ◊ stîrnopĭață ĭe un fĭeļ đi pĭară batrîn — strnopeca je vrsta starinskih krušaka [Por.] ∞ păr1 | | [Vidi] |
|
|