Reč parĭaće nije obrađena kao osnovna reč!

Reč parĭaće u karticama drugih reči
Br	Vlaški	Rumunski	Srpski	Gnezdo reči	Reč u umotvorinama	Akcija
1003	arazna	arazna	засебно	arazna [akc. arazna] (pril.) — zasebno, odvojeno, po strani ◊ pus đ-arazna, să nu sa pĭardă, șî rîḑîmat đi parĭaće, să nu sa pluaĭe — stavljen na stranu, da se ne izgubi, i naslonjen na zid, da ne kisne [Por.]		[Vidi]
693	Barbuļeșći	Bărbulești	Барбулешти	Barbuļeșći [akc. Barbuļeșći] (i. m.) — (antr.) Barbulešti, Barbulovići, vlaško prezime familija u Malom Izvoru i Osniću, čiji se predak rodonačelnik zvao Barbu ◊ Barbuļeșći đin Izvuoru al mik sînt uamiń đi vuorbă — Barbulešti iz Malog Izvora su ljudi od reči [Crn.] ♦ dij. var. Bîrbuļeșći, Bărbuļeșći [Por.] ∞ barbă	(Ima umotvorina!)	[Vidi]
619	berbeśiuluĭ	berbecește	овновски	berbeśiuluĭ [akc. berbeśiuluĭ] (pril.) — ovnovski, kao ovan ◊ îl loviĭ odată berbeśiuluĭ — udario sam ga jednom ovnovski ◊ mĭarźe berbeśiuluĭ, ku kapu pin parĭaće — ide kao ovan, glavom kroz zid [Crn.] ∞ berbek		[Vidi]
711	burgiĭe	burghiu	бургија	burgiĭe (mn. burgiĭ) [akc. burgiĭe] (i. ž.) — (tehn.) burgija, alatka za bušenje ◊ dăm burgiĭa să fak o gaură în parĭaće — daj mi burgiju da izbušim jednu rupu u zidu [Hom.] ♦ dij. sin. sfrĭađir [Por.]		[Vidi]
1091	țakaĭală	ţăcăială	цактање	țakaĭală (mn. țakaĭaļe) [akc. țakaĭală] (i. ž.) — (onom.) caktanje, čukanje; kuckanje; zveckanje ◊ am un śas batrîn, ăl țîn pi parĭaće în suobă, da țakaĭala iĭ s-auđe tumu obuor — imam jedan stari sat, držim ga na zidu u sobi, a kucanje mu se čuje čak u dvorištu [GPek] ♦ dij. var. țîkaĭală [Por.] ∞ țîkai		[Vidi]
3427	țîkai	tăcăi	чукати	țîkai (ĭuo țăkîĭ, ĭel țăkîĭe) [akc. țîkai] (gl.) — (onom.) čukati, kucati ◊ uĭće la śaso-la în parĭaće, n-a fi statut, kă nu-l măĭ aud să țăkîĭe — pogledaj onaj zidni sat, da nije stao, jer ga više ne čujem da kuca ♦ sin. baća [Por.]		[Vidi]
6080	ćușći	ciuci	чучати	ćușći (ĭuo ćușćesk, ĭel ćușćașće) [akc. ćușći] (gl. ref.) — čučati, šćućuriti se ◊ pļakă odată, pănă kînd vi ćușći akoluo, dupa gardo-la — kreni već jednom, dokle ćeš čučati tamo, iza te ograde ◊ (folk.) uomu kînd îmbătrîńașće, sa ćușćașće la parĭaće, șî la ḑîļe sokoćașće — čovek kad omatori, pored zida se šćućuri i dane prebrojava ♦ sin. pići, stîrśi ♦ v. ćući [Por.]		[Vidi]
1220	dobarî	doborâ	скинути	dobarî (ĭuo dobuor, ĭel dobuară) [akc. dobarî] (gl. p.) — 1. skinuti, smaći, sneti ◊ dobuară ogļinda đin parĭaće, s-o șćerg — skini ogledalo sa zida, da ga obrišem [Crn.] ♦ dij. var. dubarî ◊ ažutăĭ să dubuară nuśiļi đin puod — pomogni mu da snese orahe s tavana [Por.] 2. silaziti, ići na dole ◊ đin vuoz s-a dobarît numa o muĭarĭe — sa voza je sišla samo jedna žena [Crn.] ◊ pîkurari tuamna dubuară ku uoĭļi-n sat — pastiri u jesen silaze sa ovcama u selo [Por.] 3. (fig.) osloboditi se tegoba, rasteretiti se neke brige, rešiti neki problem ◊ rînduĭ-će, șî dobuară ńivuoĭa-ĭa đin spinarĭe — sredi se, i skini tu nevolju sa pleća [Crn.] ◊ mare grižă, amunka o s-îm fiĭe s-o dubuor đi pi kap — velika briga, teško će mi biti da je skinem s glave ♦ dij. sin. kobarî [Crn.] kuborî, kubarî ♦ supr. sui [Por.]		[Vidi]
1623	đizumflat	dezumflat	спласнут	đizumflat (đizumflată) (mn. đizumflaț, đizumflaće) [akc. đizumflat] (prid.) — splasnut, ispumpan, izduvan ◊ ruata nu mi kum trîabe, ăće, îm stîă supt parĭaće ku gumiļi đizumflaće — bibickl mi nije ispravan, eno, stoji mi pod zidom, sa ispumpanim gumama [Por.] ∞ đizumfla		[Vidi]
2397	ferĭastă	ferastră	прозор	ferĭastă (mn. ferĭeșć) [akc. ferĭastă] (i. ž.) — (tehn.) prozor ◊ ferĭasta ĭe gaura-n parĭaće pin kare tună viđiarĭa — prozor je otvor u zidu kroz koji ulazi svetlost ◊ kînd lumĭa a trait ăn borđiĭe, n-așćut đi ferĭeșć — kada su ljudi živeli u zemunicama, nisu znali za prozore ◊ kînd s-a dus turśi, a-nśeput sî fakă bîrnarĭață, ku ferestuĭś miś, la kare în luok đi stîklă a pus pĭaļe đi ĭed, kare a raso, a raso pănă nu s-a supțîĭat atîta đi s-a vaḑut pin ĭa — kada su Turci otišli, počeli su da dižu brvnare, sa malim prozorima, na koje je se stavljala jareća koža, koju su drali, drali dok se nije istanjila toliko da je postala providna ◊ la ferĭastă astăḑ sa pun feruanke — na prozor se danas stavljaju zavese ◊ a dat ku pĭatra, a spart ferĭasta — bacio kamen, razbio prozor ◊ ferĭasta đeșkisă, ferĭasta înkisă — prozor otvoren, prozor zatvoren ◊ sa uĭtă pi ferĭastă — gleda kroz prozor ◊ ḑînḑîĭe đi frig supt ferĭastă, kă ńima no-l lasă înuntru — cvokoće od hladnoće pod prozorom, jer ga niko ne pušta unutra [Por.]	(Ima umotvorina!)	[Vidi]
2859	kîrļig	cârlig	кука	kîrļig (mn. kîrļiźe) [akc. kîrļig] (i. s.) — kuka ◊ kîrļigu ĭe kuń ku vîru strîmbat — kuka je klin za savijenim vrhom ◊ kîrļig în parĭaće, đi atîrnat đituaće — kuka na zidu, za kačenje svačega ◊ kîrļig la ćuakă đi rîḑîmat — kuka na štapu za poštapanje ◊ kîńiļi đi fuame s-a fakut kîrļig — pas se od gladi savio k’o šipka ◊ măĭ kunoskut kîrļig a fuost aăla đi skuos la paĭe — najpoznatija kuka bila je ona za izvlačenje slame ♦ sin. kukă, kîrļuomb, kîrļuonț [Por.]		[Vidi]
2700	kurđisală	curdisală	курблање	kurđisală (mn. kurđisălurĭ) [akc. kurđisală] (i. ž.) — (tehn.) kurblanje, navijanje ◊ fara kurđisală adîns la vrĭame, śasu đin parĭaće n-a lukrat bun: or a grabit, or s-a amînatat — bez navijanja tačno na vreme, zidni sat nije radio dobro: ili je žurio, ili je kasnio ♦ var. kurđisîre [Por.] ∞ kurđisî		[Vidi]
3918	lasat	lăsat	остављен	lasat (lasată) (mn. lasaț, lasaće) [akc. lasat] (prid.) — ostavljen, napušten ◊ ku ańi a trait lasată đi uom — godinama je živela ostavljena od muža ◊ kopiĭ lasaț đi parinț — deca napuštena od roditelja ◊ satu guol, kăș pustîńe, lasaće đi lumĭe ku ușa la parĭaće — prazno selo, puste kuće, ostavljene od ljudi širom otvorenih vrata [Por.] ∞ lasa		[Vidi]
3021	ļipi	lipi	лепити	ļipi (ĭuo ļipĭesk, ĭel ļipĭașće) [akc. ļipi] (gl. p. ref.) — 1. lepiti (se), zalepiti (se) ◊ ma duk să-ĭ ļipĭesk o palmă — idem da mu zalepim jedan šamar ◊ guma imuasă nu sa ļipĭașće bińe — prljava guma ne lepi se dobro ♦ supr. đizļipi 2. osloniti se, nasloniti se ◊ nu ći ļipi đi parĭaće, kî ĭe vîruit đi kurînd — ne naslanjaj se na zid, jer je okrečen skoro [Por.]		[Vidi]
6101	ńegritură	negritură	зацрњење	ńegritură (mn. ńegriturĭ) [akc. ńegritură] (i. ž.) — (color) zacrnjenje, crnilo ◊ pi parĭaće lînga kamin a ĭeșît koļa-koļa o ńegritură, kakînd nuĭe văruit bińe parĭaćiļi kare a fuost pļin đi fuńiźină — po zidu kraj kamina izbilo je ovde-onde neko zacrnjenje, kao da nije dobro okrečen zid koji je bio pun gareži ♦ sin. ńegrĭață, ńegrĭală [Por.] ∞ ńegru1		[Vidi]
4271	ogļindă	oglindă	огледало	ogļindă (mn. ogļinḑ) [akc. ogļindă] (i. ž.) — 1. ogledalo, glatka površina u kojoj se odražavaju likovi ◊ mulț rumîńi aĭ batrîń n-avut ogļindă, s-a uĭtat în vrun vas ku apă — mnogi stari Vlasi nisu imali ogledalo, ogledali su se u nekom sudu sa vodom ◊ ogļinḑ miś, kare fĭaćiļi a dus în kutariță đi mînă, ļ-a kumparat baĭețî pi la bîlśurĭ — mala ogledalca, koje su devojke nosile u ručnim korpicama, kupovali su im momci na vašarima ◊ kînd muare vrunu în kasă, ogļinda sa astrukă, or sa-ntuarśe la parĭaće — kad neko umre u kući, ogledalo se pokriva, ili okreće ka zidu ◊ faśe ku ogļinda — šalje signal ogledalom 2. (fig.) odraz, slika nekog ili nečega ◊ kopiĭi sînt ogļinda parințîlor — deca su slika roditelja ◊ lukro-sta ĭe ogļinda nuastră adăvărată — ovaj posao je naše verno ogledalo ♦ var. ogļinđao [Por.] ♦ dij. var. ogrnđao (Voluja) [Zvizd] (Sige) [Hom.]		[Vidi]
5299	poartă	poartă	врата	poartă (mn. porț) [akc. poartă] (i. ž.) — vrata, kapija ◊ a gasît tuaće porțîļi đeșkisă la parĭaće — našao je sva vrata širom otvorena ♦ sin. ușa [Por.]		[Vidi]
4323	primeḑat	îngrădit	преграђен	primeḑat (primeḑată) (mn. primeḑaț, primeḑaće) [akc. primeḑat] (prid.) — (tehn.) pregrađen ◊ sa vĭađe kî ĭe suoba mare primeḑată ku un parĭaće supțîrĭe, kî s-auđe tuot pi-ńel — vidi se da je velika soba pregrađena tankim zidom, jer se čuje sve kroz njega [Por.] ∞ primĭeḑ		[Vidi]
4383	sîkatură	stângaci	шепртља	sîkatură (mn. sîkaturĭ) [akc. sîkatură] (i. ž.) — šeprtlja, trapavko, nespretnjaković ◊ n-a măĭ vaḑut ńima așa sîkatură đi uom, nu șćiĭe ńiś kuńu să bată-n parĭaće — takvu šeprtlju od čoveka niko još nije video, ne ume ni klin da nabije u zid ♦ / < săk — sakat [Por.] ∞ săk		[Vidi]
3506	soļńiță	solniţă	сланик	soļńiță (mn. soļńiț) [akc. soļńiță] (i. ž.) — (zast.) slanik ◊ soļńiță ĭe vas mik đi ļemn, đi țînut sare — slanik je mali drveni sud za držanje soli ◊ a fuost đemult un fĭeļ îi soļńiță, fakută ka kućiĭa ku kapak, șî s-a țînut atîrnată în kuń pi parĭaće — bila je nekada vrsta slanika, u obliku kutije s poklopcem, koja se držala okačena o klin na zidu ♦ var. suoļńiță ♦ sin. zastrug, slańik [Por.] ∞ sare		[Vidi]
4399	strîmtat	strâmtat	сужен	strîmtat (strîmtată) (mn. strîmtaț, strîmtaće) [akc. strîmtat] (prid.) — sužen, stešnjen ◊ nu sa puaće treśa ku karu pista kurmatură, kă drumu ĭe rău strîmtat đi pluoiļe-șća đi kurînd — ne može se preći kolima preko prevoja, jer je put jako sužen od ovih poslednjih kiša ◊ odată i-sa-n parut kî suoba sa mićikulat, parke ĭe atîta strîmtată, spuńe, đi s-a ļipit parĭaće đi parĭaće — odjednom mu se učinilo da se soba smanjila, da je toliko sužena, kaže, da se zalepio zid za zid ♦ sin. sugrumat [Por.] ∞ strîmt		[Vidi]
4	śas	ceas	сат, час	śas (mn. śasurĭ) (i. m.) — 1. čas, vremenska jedinica od šezdeset minuta ◊ đimult lumĭa n-avut śasurĭ, s-a purtat dupa Suare — nekad ljudi nisu imali satove, upravljali se prema Suncu ◊ a fuost đeparće, ń-a trăbuit un śas șî măĭ tare — bilo je daleko, trebalo nam je sat i nešto jače ◊ un śas șî žumataće — sat ipo 2. sat, naprava za merenje vremena ◊ śasol đi la mînă — ručni sat ◊ śasol muĭerĭesk — ženski sat ◊ śasol đin parĭaće — zidni sat ♦ var. (augm.) śastuorńik [akc. śastuorńik] ◊ đi kînd ńi s-a strîkat pîrdańiku đi śastuorńik, parke sînćem pĭerduț, kă ń-am învațat ku ĭel pi parĭaće — od kada nam se pokvario prokleti sat, kao da smo izgubljeni, jer smo se navikli sa njim na zidu 3. vreme, doba ◊ śasol rău — zao čas ◊ śasu muorțî — smrtni čas 3. (zast.) pozdravna fraza na rastanku ◊ ramîń ku śasol bun — ostaj mi u dobri čas [Por.] ♦ dij. var. čas [Kmp.]	(Ima umotvorina!)	[Vidi]
2744	truakă	troacă	тиква	truakă (mn. truoś) [akc. truakă] (i. ž.) — I (bot.) tikva (Lagenaria vulgaris) 1. prirodni sud za tečnost ◊ đemult n-a fuost alt vas đi apă, or đi bĭare, numa truaka, kare s-a purtat ļegată la brîu — nekad nije bilo drugog suda za vodu, ili za piće, nego se nosila tikva, vezana o pojas 2. (anat.) glava čoveka; tintara; lobanja ◊ a dat ku kapu-n parĭaće, ș-a spart truaka — udario glavom u zid, i razbio tikvu 3. (fig.) tupavko; tikvan ◊ truakă đi uom, nu-nțaļiaźe ńimika — tikvan od čoveka, ne razume ništa ♦ (demin.) trokiță II (tehn.) svetiljka, lampa ◊ truaka đi viđerat a fuost fakută đin truakă ku gît lung, unplută đi său, ku valuș đi kîńipă ka fitiļu — tikva za osvetljenje bila je napravljena od tikve sa dugim vratom, napunjena lojem i sa valjutkom od konoplje kao fitiljem ♦ up. truok [Por.]	(Ima umotvorina!)	[Vidi]
3202	vaĭta	văita	кукати	vaĭta (ĭuo ma vaĭt, ĭel sa vaĭtă) [akc. vaĭta] (gl. ref.) — kukati, glasno jaukati, žaliti se, vajkati se ◊ n-askultat pi ńima, a fakut aĭa pi mîna luĭ, d-akuma sa vaĭta, saraku, șî baće ku kapu-n parĭaće — nije slušao nikog, uradio je to na svoju ruku, a sada se žali, siroma, i udara glavom o zid ♦ up. văĭkara, văĭera [Por.] ∞ vaĭ		[Vidi]
2464	źam	geam	рам	źam (mn. źamurĭ) [akc. źam] (i. m.) — (tehn,) ram, okvir a. prozorski ram ◊ źamu đi la ferĭasta ĭe fakut đi blanuță îngușće đi ļiemn, ĭnkeĭaće în patru kuolțurĭ, șă au un žgĭab skobit în kare sa puńe uokna lu stîklă — prozorski ram napravljen je od uzanih drvenih daščica, spojene na četiri ćoška, koje imaju jedan udubljeni žljeb u koji se umeće stakleno okno ◊ źamu ferĭeșći ĭe prins đi darak ku țîțîńe, đi sî puată sî sa đeșkiđa șî în kiđă — prozorski ram spojen je sa okvirom prozora pomoću šarki, da može da se otvara i zatvara b. (ret.) ram za slike ◊ tuaće sļikurĭ batrîńe, kare mĭ-a ramas đi la tata, ļ-am pus într-un źam, șî ļ-am atîrnat în parĭaće — sve stare slike, koje su mi ostale od oca, stavio sam u ram, i okači na zid ♦ var. źiam [Por.] ♦ dij. var. ğam [Kmp.]		[Vidi]