Reč sîngurĭ u karticama drugih reči |
|
Br | Vlaški | Rumunski | Srpski | Gnezdo reči | Reč u umotvorinama | Akcija |
|
212 | arkaș | arcaș | стрелац | arkaș (mn. arkașî) [akc. arkaș] (i. m.) — (zast.) 1. strelac ◊ arkaș a fuost uom înarmat ku ark șî saźată — strelac je bio čovek naoružan lukom i strelom ◊ bun arkaș ĭe uom kare puaće să putrîvĭaskă ku pușka tuot śe ĭa la nișan — dobar strelac je čovek koji može puškom da pogodi sve što uzme na nišan 2. gudalar, majstor za gudala ◊ rar a fuost arkaș buń pin saćiļi nuaștre, șî lîutari măĭ mult sîngurĭ a ogođit arkurļi kare ļi s-a frînt — retki su bili dobri gudalari po našim selima, pa su violinisti sami popravljali gudala koja su im se lomila [Por.] ∞ ark | | [Vidi] |
|
|
|
6143 | grižî | griji | бринути | grižî (ĭuo grižăsk, ĭel grižîașće) [akc. grižî] (gl. p. ref.) — brinuti, starati se ◊ mult ma grižăsk đi śe n-a veńit pănă akuma — mnogo brinem zašto nije došao do sada ◊ muoșî a ramas sîngurĭ, n-are kare să grižîaskă đi iĭ — starci su ostali sami, nema ko da se stara o njima [Por.] ∞ grižă | | [Vidi] |
|
|
|
6145 | îngrižît | îngrijit | забринут | îngrižît (îngrižîtă) (mn. îngrižîț, îngrižîće) [akc. îngrižît] (prid.) — zabrinut ◊ s-a dus ćińerișu în rat, aĭ batrîń a ramas sîngurĭ la kasă, tare îngrižîț la śe o să ĭasă beļaua-ĭa — mladići su otišli u rat, a stari su ostali sami kod kuće, jako zabrinuti na šta će izaći taj belaj [Por.] [Por.] ∞ grižă | | [Vidi] |
|
|
|
5310 | kîntatuorĭ | cântareț | певач | kîntatuorĭ (mn. kîntatuorĭ) [akc. kîntatuorĭ] (i. m.) — (muz.) pevač ◊ lautari aĭ batrîń a kîntat đin gură sîngurĭ, n-avut kîntatuorĭ adîns în taĭfă — stari svirači su pevali sami, nisu imali posebne pevače u grupi ♦ var. kîntarĭeț [Por.] ∞ kînta | | [Vidi] |
|
|
|
6146 | ńigrižă | negrijă | небрига | ńigrižă (mn. ńigriž) [akc. ńigrižă] (i. ž.) — nebriga ◊ ńimik nuĭe măĭ urît đikît ńigriža fiśuorilor đi parinț-aĭ batrîń, kare ĭ-a lasat să traĭaskă sîngurĭ — ništa nije ružnije nego nebriga sinova za stare roditelje, koje su ostavlili da žive sami [Por.] ∞ grižă | | [Vidi] |
|
|
|
5503 | puĭ | pui | пиле | puĭ (mn. puĭ) [akc. puĭ] (i. m.) — 1. (zool.) pile; mladunče ◊ puĭ măĭ đes sa ḑîśe la-ĭ śe sa klośesk đin uauă — piletom se najčešće zovu mladunci koji se legu iz jaja ◊ kluoța ku puĭi — kvočka s pilićima ◊ mîța are patru puĭ — maca ima četiri mladunca (mačića) ◊ žuavińiļi aļi sîrbaćiśe au puĭ, kare tare pazăsk pănă nu krĭesk să puată sîngurĭ sî sa arańaskă — divlje životnje imaju mladunce koje jako čuvaju dok ne odrastu, da mogu sami da se hrane 2. (folk.)(fig.) dete; devojka, draga osoba; ljubavnica ◊ vin la naĭka, puĭu mĭeu, să vĭeḑ kum naĭka țukă (folk.)— dođi bati, pile moje, da vi’š kako baja ljubi 3. (folk.) šara, ornament ◊ s-a țasut pătura au trasta ku puĭ în tuaće fĭelurĭ — tkale su se ponjave ili torbe sa šarama raznih vrsta ♦ sin. braḑ [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
6513 | rîsari | răsări | ницати | rîsari1 (ĭuo rasîăr, ĭel rasîare) (gl. p.) — (bot.) nicati ◊ tuota buĭađa rasîare đin samînță — svaka biljka niče iz semena ◊ (izr.) aĭ pruoșć nu sa samînă, iĭ rasăr sîngurĭ — budale se ne seju, one niču same [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
2455 | săś | seci | живица | săś (mn. săśuri) (i. s.) — živica, ograda od šiblja i žbunja ◊ săśu ĭe gard đi tîrș șî đi spiń, în kare s-a slubuod mńiĭi sî paskă sîngurĭ, fara păkurarĭ — živica je ograda od granja i trnja, u koju se puštaju jaganjci da pasu sami, bez čobanina ♦ var. sîăś ♦ sin. ćeir, gard [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
4522 | sîngur | singur | сам | sîngur (sîngură) (mn. sîngurĭ, sîngure) [akc. sîngur] (prid.) — sam, bez društva ◊ sîngur ĭe aăla kare n-are pi ńima — sam je onaj koji nema nikoga ◊ tuoț l-a lasat ș-a ramas în munće sîngur ka kuku — svi su ga napustili, pa je ostao u planini sam kao kukavac ♦ (demin.) sîngurĭel [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
4523 | sîngurataće | singurătate | самоћа | sîngurataće (mn. sînguratăț) [akc. sîngurataće] (i. ž.) — samoća, usamljenost ◊ are tuot, ama sa vaĭtă kă-l manînkă sîngurataća — ima sve, ali se žali da ga ubija samoća ♦ var. sîngurĭață, sînguriĭe [Por.] ∞ sîngur | | [Vidi] |
|
|
|
4583 | sîngurĭel | singurel | самцит | sîngurĭel (sîngurikă) (mn. sîngureĭ, sîngurĭeļe) [akc. sîngurĭel] (prid.) — samcit, potpuno sam ◊ a ramas în munće să traĭaskă sîngur sîngurĭel ka kuku — ostao je u planini da živi sam samcit, kao kukavica [Por.] ∞ sîngur | | [Vidi] |
|
|
|
4654 | skopi | scopi | штројити | skopi (ĭuo skopĭesk, ĭel skopĭașće) [akc. skopi] (gl. p. ref.) — (vet.) štrojiti, škopiti ◊ a rașît tata să skopĭaskă maskuru, ș-a kĭemat komșîĭļi să-ĭ ažuće — rešio otac da štroji vepra, i pozvao komšije da mu pomognu ◊ aĭ nuoștri aĭ batrîń a șćut sîngurĭ să skopĭaskă maskuru, kalu șî berbĭeku — naši stari su znali sami da štroje vepra, konja i ovna [Por.] | | [Vidi] |
|
|
|
4947 | strakină | străchină | здела | strakină (mn. străkiń) [akc. strakină] (i. ž.) — zdela, panica; činija ◊ strakina a fuost vas đi mînkare đi pomînt, da đi dupa rat înkoaśa a ĭeșît șă străkiń đi pļek — panica je bila posuda za jelo od zemlje, a posle rata naovamo pojavile se i panice od pleka ◊ înainća lu străkiń, kare ļ-a fakut olari, șî ļ-a vindut pi la bîlśurĭ, rumîńi a mînkat numa đin bļidurĭ đi ļemn, kare ĭ-a fakut sîngurĭ — pre panica, koje su izrađivali grnčari i prodavali po vašarima, Vlasi su jeli isključivo iz drvenih bljuda, koje su izrađivali sami [Por.] ∞ vas | | [Vidi] |
|
|
|
4056 | stu! | stu! | сту | stu! (uzv.) — stu! uzvik kojim se zaprega tera unazad ◊ zberă tare „stu! stu! stu-napuoĭ! ” șî buoĭi sîngurĭ stokńiră îndarăt — viknu jako „stu! stu! stu-nazad!” i volovi sami stuknuše natrag [Por.] ∞ stokńi | | [Vidi] |
|
|