Reč stîngă nije obrađena kao osnovna reč!

Reč stîngă u karticama drugih reči
Br	Vlaški	Rumunski	Srpski	Gnezdo reči	Reč u umotvorinama	Akcija
167	adîngat	jeguit	жигосан	adîngat (adîngată) (mn. adîngaț, adîngaće) [akc. adîngat] (prid.) — 1. žigosan, kome je udarena danga 2. obeležen, koji ima kakav beleg ili ožiljak 3. (med.) koga su vračare lečile od oteklina lapisom, crtanjem magijskog kruga oko otečenog mesta [Por.] ∞ adînźi	(Ima umotvorina!)	[Vidi]
409	amurțî	amorţi	утрнути	amurțî (ĭuo amurt, ĭel amurće) [akc. amurțî] (gl.) — 1. utrnuti, postati neosetljiv na dodir, obamreti ◊ mi amurće mîna stîngă — trne mi leva ruka ◊ amurće gura, kît ĭe đi akru — usta trnu, koliko je kiselo [Crn.] 2. (fig.) skameniti (se) ◊ kînd ĭarna-n munće auḑî lupi kă urlă đi fuame, amurț tuot, șă înkrîmeńeșć đi frikă — kad zimi u planini čuješ vukove kako zavijaju od gladi, utrneš sav, i skameniš se od straha [Por.]		[Vidi]
137	aprinsură	aprinsură	паљевина	aprinsură (mn. aprinsurĭ) [akc. aprinsură] (i. ž.) — (zast.) 1. paljevina; požar ◊ prĭa mare aprinsură a fuost, șă n-a putut ńima s-o stîngă ļesńe — prevelika je pljevina bila, i nije mogao niko da je ugasi lako 2. zgarište ◊ kînd sa-ntuors đin rat, a gasît numa aprinsura kășî — kad se vratio iz rata, našao je samo zgarište kuće [Por.] ∞ aprinđe		[Vidi]
485	Arnaglaua	Arnaglaua	Рудна Глава	Arnaglaua [akc. Arnaglaua] (i. ž.) — (ojk.) Rudna Glava, vlaško selo u Gornjem Poreču, naseljeno je Vlasima Munćanima i pripada opštini Majdanpek ◊ pin Arnaglaua trĭaśe rîu Șașka — kroz Rudnu Glavu protiče reka Šaška ◊ Arnaglaua ĭe sat đaluruos, are mulće kulmĭe șî ogașă — Rudna Glava je brdsko selo, ima mnogo kosa i potoka ◊ ogașîļi tună în rîu Șașka, đi parća đirĭaptă: Biļizvuorța, Ostrovița șî Lozovița, da đi parća stîngă Bļizńa, Bistovița Mikă șî Bristovița Mare — potoci se ulivaju u reku Šašku, s desna: Beli Izvor, Ostrovica i Lozovica, a s leve strane Blizna, Mala i Velika Brestovica ◊ Arnaglaua are patru kotunurĭ marĭ, kare sa kĭamă: Bļizńa, Krșĭe, Șopît șî Bugoglaua — Rudna Glava ima četiri velika zaseoka, koji se zovu: Blizna, Krš, Šopot i Bukova Glava ♦ var. Îrnaglaua [Por.]		[Vidi]
672	bîlbîi	bâlbâi	буктети	bîlbîi (ĭuo bîlbîĭ, ĭel bîlbîĭe) [akc. bîlbîi] (gl. n.) — bukteti, plamteti (za vatru) ◊ arđe fuoku șî bîlbîĭe — vatra gori i bukti ◊ bîlbîĭe kîmpu, bîlbîĭe padurĭa, șî ńima n-o sî puată sî stîngă atîta fuok — plamti polje, plamti šuma, i niko neće moći da ugasi toliki požar ♦ var. bîlbai [Crn.] ◊ bîlbîĭe în tuaće părțîļi — bukti na sve strane [Por.] ♦ up. pîlpîi		[Vidi]
400	brukă	brucă	шиљак	brukă (mn. bruś) [akc. brukă] (i. ž.) — (tehn.) 1. šiljak, zašiljen drveni ili metalni predmet, koji se koristi za bušenje rupa; probojac ◊ în trîabe o brukă sî strapung gaura la kurauă — treba mi šilo da izbušim rupu na kaišu ◊ ku brukă đi ļiemn să fak gîăurļi la opinś — drvenim šilom buše se rupe na opancima 2. sadiljka, zašiljen štap koji se koristi za sađenje povrća ◊ muĭarĭa đemult a pus piparka șî varḑa ku bruka, da an ku sapaļiga — žena je ranije sadila papriku i kupus sadiljkom, a prošle godine motičicom ◊ đi vrodată șî kukuruḑu s-a pus ku bruka — nekada je i kukuruz sejan sadiljkom 3. šilo, majstorska alatka koja se koristi u opančarskom i saračkom zanatu ◊ maĭsturi au mulće suarće đi bruś — majstori imaju razne vrste šila 3. drveni šiljak ili veterinarski pribor, trokar, za probadanje trbuha kod preživara ◊ kînd să unfla vaka đi deteļină, trîăbe ku bruka sî-ĭ să înpungă burta đi parća stîngă — kad se krava prejede deteline, treba da joj se šiljkom probode trbuh sa leve strane [Crn.] 3. (antr.) Brukă, poļikra-n Arnaglaua — Bruka, nadimak u Rudnoj Glavi ◊ la Ĭanku Brukă ĭ-a dat așa poļikră, k-avut narau să „bruśaskă”, să-nvîre nasu șî unđe trîabe, șî unđe nu trîabe — Janko „Bruka” je dobio ovaj nadimak jer je voleo da „buška”, da zabada nos i gde treba i gde ne treba ♦ (demin.) brukiță ♦ (augm.) brukuoń 6. stožer ◊ în Tanda klaĭa să grîmađașće pi brukă — u Tandi plast se dene oko stožera [Por.]		[Vidi]
3831	mĭelk	cornuţ	рошчић	mĭelk2 (mn. mĭelś) [akc. mĭelk] (i. m.) — (anat.) 1. rošćić ◊ mĭelku ĭe korńiț mik, kare dă la vițăl, la ĭed, or la mńel — roščić je mali rog koji niče junetu, jaretu ili jagnjetu ♦ sin. korńiț 2. rožište, koren roga ◊ vaka a frînt kuornu, la parća stîngă ĭ-a ramas numa mĭelku — krava je polomila rog, na levoj strani ostalo joj je samo rožište [Por.] ∞ kuorn		[Vidi]
3333	otkuoș	otcoș	откос	otkuoș (mn. otkuoș) [akc. otkuoș] (i. s.) — otkos ◊ otkuoș ĭe șĭrag đi fîn, kare la grîmađit đi parća stîngă kosîtuorĭu, kosînd ļivađa đi fîn — otkos je trag od sena, koji ostavlja kosač za sobom, koseči livadu sa senom ◊ dupa śe sa uskă, đin otkuoș sa fak kupițîaļe, kare pĭe urmă sa adună în porkuoń — posle sušenja, od otkosa se prave naviljci, koji se posle skupljaju u stogove [Por.] ∞ kosî		[Vidi]
5953	parće	parte	страна	parće (mn. părț) [akc. parće] (i. ž.) — 1. strana ◊ ńima n-a țînut parća luĭ, a ramas sîngur, saraku — niko mu nije držao stranu, ostao je sam, siroma ◊ ĭ-a dat la o parće — sklonio ga je u stranu ◊ în patru părț — četvorostran ◊ (izr.) kare taĭe, parće-ș faśe — ko deli, sebi dodeli ◊ parća stîngă, parća đirĭaptă — leva strana, desna strana 2. napolica ◊ a luvat ļivađa să kosaskă-n parće — uzeo je livadu da je kosi u napolici [Por.]		[Vidi]
5464	putoļi	potoli	потулити	putoļi (ĭuo putoļesk, ĭel putoļașće) [akc. putoļi] (gl. p. ref.) — potuliti, zagasiti ◊ fuoku la kamin s-a putoļit în tota sara, l-astrukat ku śaunșă să nu sa stîngă pista nuapće — vatra na kaminu potulila se svake večeri, pokrivala se pepelom da se ne ugasi preko noći [Por.]		[Vidi]
4770	spļină	splină	слезина	spļină (mn. spļińe) [akc. spļină] (i. ž.) — (anat.) slezina ◊ spļina la uom ĭe mare kît pumnu, aduśe ku rarunkĭu șî ĭe pusă supt kuașće la țîța stîngă — slezina je kod čoveka veličine pesnice, slična je bubregu i nalazi se ispod rebara kod leve sise [Por.]		[Vidi]
4536	stîng	stâng	леви	stîng (stîngă) (mn. stînź, stînźe) [akc. stîng] (prid.) — levi, sa leve strane ◊ ăl duare piśoro-l stîng — boli ga leva noga ◊ a skļinćit mîna stîngă, ku kare skriĭe — uganuo levu ruku, kojom piše ◊ a trĭekut ka plumbu pi parća stîngă — prošao je kao metak levom stranom [Por.]		[Vidi]
4538	stîngaś	stângaci	левак	stîngaś (stîngaśe) (mn. stîngaś, stîngaśe) [akc. stîngaś] (prid.) — 1. levoruk ◊ kopilu ĭe stîngaś, baće ku pĭatră ku mîna stîngă — dete je levoruko, baca kamen levom rukom 2. levak ◊ stîngaś ĭe buou kare-l înžuź đi parća stîngă — levak je vo koga prežež sa leve strane [Por.] ∞ stîng		[Vidi]
4747	stîngaśe	mamită	левакиња	stîngaśe (mn. stîngăś) [akc. stîngaśe] (i. ž.) — (vet.) levakinja, ovca obolela od upale vimena, mastitisa ◊ stîngaśe ĭe uaĭa kare a perdut o țîță ku lapće — levakinja je ovca koja je izgubila mleko na jednom vimenu ♦ up. stîngaśit [GPek] ∞ stîng		[Vidi]
3547	tot	tot	све	tot1 (pril.) — I. sve 1. za vreme: stalno, neprestano ◊ đi vrĭamĭa đi rat nu s-a dus ńiś unđe, a fuost tot în sat — za vreme rata nije otišao nikuda, bio je sve u selu 2. za način a. ispred brojeva, pokazuje ponavljanje stalnog brojnog odnosa ◊ ușa strîmtă, da iĭ sa-mping tot duoĭ ku duoĭ — prolaz uzan, a oni se guraju sve dva po dva b. za isticanje istovetnosti ◊ a lor țîkă tot ńișći oțomań đi kînd lumĭa țîńe minće — njihov rod sve sami lopovi od kad svet pamti c. za isticanje brojnosti ◊ śe tot nu la fi întrabat, ama ĭel taśe, kă frika ĭ-a luvat ļimba — šta ga sve nisu pitali, ali on ćuti, jer mu je strah oduzeo jezik 3. za pojačavanje stupnja poređenja ◊ iĭ tuarnă apa să stîngă, da fuoku arđe tot măĭ tare șî măĭ tare, pănă nu do arsă koļiba đi tot — oni sipaju vodu da ugase, ali vatra gori sve jače i jače, dok koliba nije izgorela sasvim 4. uz neke glagole (misliti, govoriti), za dopuštanje mogućnosti kojoj se u sumnji daje prednost ◊ uńi s-a dus la stînga, da alalț tot ginđesk k-a fi fuost măĭ bun sa fi pļekat la đirĭapta — jedni su otišli na levo, a drugi sve misle da je bolje bilo da su pošli na desno 5. za isticanje prostornosti ◊ đ-aiśa pî pănă unđe vĭeḑ ku uoki, tot anuastră moșîĭe a fuost — odavde, pa sve dokle vidiš očima, sve je naše imanje bilo II. (u izr.) 1. svega, sasvim, potpuno, skroz ◊ kînd s-aduna tri, ku șapće șî ku ḑîaśe, ku tot ĭe doaḑăś — kad se sabere tri, sa sedam i deset, svega je dvadeset ◊ a veńit apa ku tot, șî ļ-a luvat kășîļi — nadošla je voda potpuno, i odnela im kuće ◊ la batut fara milă, șî l-a frînt đi tot — tukao ga je bez milosti, i skroz ga je polomio ◊ muĭarĭa a trekut pista tot, șî sa-ntuors la kasă — žena je prešla preko svega, i vratila se kući 2. svako ◊ tot nat vĭađe kă nuĭe bun — svako vidi da to nije dobro ♦ var. tuot [Por.]		[Vidi]
4433	vîtamatură	vătămătură	озледа	vîtamatură (mn. vîtamaturĭ) [akc. vîtamatură] (i. ž.) — (med.) ozleda, povreda, rana ◊ avut vîtamatură grĭa la mîna stîngă — imao je tešku ozledu na levoj ruci ♦ sin. lovitură, fîrîmatruă [Por.] ∞ vîtama		[Vidi]
6095	žăļ	panglică neagră	флор	žăļ2 (mn. žăļe) [akc. žăļ] (i. s.) — (ver.) flor, znak žalost ◊ pănă nu s-a dus ńegru dupa-ĭ muorț, sămnu kî ĭe uomu žăļńik a fuost o șļîngă îngustă ńagră kare s-a kĭemat žăļ — dok se nije nosila crnina za pokojnicima, znak žalost je bila crna uska traka koju su zvali flor ◊ barbațî a dus žăļu ļegat đirĭept pista kaśulă albă, da muĭeriļi atirnat la kîrpă în vîru kapuluĭ — muškarci su flor nosili vezanog rano preko bele šubare, a žene prikačenog na marami povrh glave ◊ dakă a žaļit voĭńik, muĭeriļi a prins žăļu pi kîrpă la vîru kapuluĭ đi parća đirĭaptă, slubaḑît înapuoĭ, da dupa muĭare, la prins đi parća stîngă — ako su žalile muškarca, žene su flor nosile prikačenog na marami povrh glave sa desne strane, a za ženom, kačile su ga sa leve strane ◊ pănă a žaļit ku kapu guol, barbațî a duś žăļu ļegat la gît — dok su žalili gologlavi, muškarci su flor nosili oko vrata [Por.] ∞ žaļi		[Vidi]