Rezultat pretrage:
| Br | Vlaški | Rumunski | Srpski | Gnezdo reči | Reč u umotvorinama | Mesto | Vidi |
| 134 | andrĭeauă | andrea | велика игла | andrĭeauă (mn. andrĭeaļе) [akc. andrĭeauă] (i. ž.) — velika drvena igla, duguljastog oblika sa šiljatim krajevima i rupom na sredini, kojom su muškarci pleli debele čarape ili rukavice ◊ andrĭeauă ĭe ak mare ku kare s-a fakut la śarapĭ șî manușă gruasă — „andreja” je velika igla sa kojom su se plele debele čarape i rukavice (Krivelj) [Crn.] ♦ var. andrĭauă [Por.] ◊ ĭuo ku andrĭaua kuos la măturĭ — ja sa velikom iglom opšivam metle (Laznica) [Hom.] ♦ up. ak | Krivelj | [Vidi] | |
| 1296 | aranga | aranga | поребарке | aranga [akc. aranga] (pril.) — (za položaj tela) porebarke, na bok, bočno ◊ a ustańit, s-a dat đi aranga la umbră, a pus mîna kîpatîń, śkă, să uđińaskă o țîră — umorio se, legao porebarke u hlad, stavio ruku pod glavu, veli, da malo predahne (Krivelj) [Crn.] ◊ đi aranga nu puoț mult sî ḑaś, kî ći duor uasîļi, da ńiś n-aĭ kînd kî ĭe aranga ođină skurtă — porebarke ne možeš dugo da ležiš, jer te zabole koske, a nemaš ni vremena jer je „aranga” kratak predah (Tanda) ◊ kînd ći daĭ đi aranga, n-aĭ unđe, numa puń mîna supt kap, kî aĭa ĭe ođină în padure, la luok, dupa viće, unđe nuĭe ńiś pat, ńiś kîpatîń — kad se prućiš porebarke, nemaš kud, nego staviš ruku pod glavu, jer je to predah u šumi, na njivi, za stokom, gde nema ni kreveta, ni jastuka (Rudna Glava) [Por.] ◊ đi aranga sa ḑîśe kînd staĭ pi o parće, rîḑîmat în kuot; așa nu puoț sî duormĭ, numa kukîĭ kîćikîta — „aranga” se kaže kad ležiš na jednoj strani, oslonjen na lakat; tako ne možeš da spavaš, nego samo kunjaš pomalo (Jasikovo) [GPek] | Krivelj | [Vidi] | |
| 128 | ariś | aric | јеж | ariś (mn. ariś) [akc. ariș] (i. m.) — (zool.) jež (Erinaceus europaeus) ◊ ariśu ku ariśuaĭka duorm în frunḑă — jež i ježica spavaju u lišću [Por.] ♦ dij. var. arič [Kmp.] | (mitol.) Ariśu ĭe žuavina măĭ batrînă, șî măĭ vikļană. Șćîĭe mulće kare-śe śe nu șćiĭe ńima, pă ńiś Dumńeḑîu. Pi porînka-luĭ Dumńeḑîu a fakut śuoś șî văĭ, ș-a skuos žuavińiļi đi la pouađe. Đi rușîńa-luĭ a ńegrit albina, kare întîń a fuost albă. (V. albină) Numa ĭel șćiĭe đi ĭarba fĭeruluĭ, kare đeșkiđe tuaće înkisuoriļi. Kare vrĭa s-o ĭa đi la ĭel, îĭ prinđe puĭi, îĭ înkiđe în vrun sanduk, șî dupa kîta vrĭame ariśu vińe ku ĭarba-ĭa-n gură, să skuată puĭi; uomu îĭ ĭa ĭarba, da puĭi slubuađe. (V. ĭarba fĭeruluĭ). Ku ariśu đes s-a žukat kopiĭi așa: ăl prind, șă kînd ĭel sa-nkolaśașće, iĭ bat kanta la kap, kă ariśu atunśa sîare-n sus ka pi žîgaraĭ, șî kopiĭi sa rîd đi drag. Sa puvestîașće kă ariśu drumîĭe înkîļikat pi ĭepur. Măĭ mult sa ćĭame đi kîń. — Jež je životinja najstarija, i najmudrija. Zna mnogo koje-šta što ne zna niko, pa čak ni Bog. Bog je po njegovom savetu načinio brda i doline, i spasio životinje od poplava. Zbog njegove nepristojnosti pčela je pocrnela, a bila je pre toga bela. Samo on zna za čarobnu travku, koja otvara sve brave. Ko hoće da je dobije, uhvati ježeve mladunce i zatvori ih u neki sanduk, i jež će posle nekog vremena doći sa tom travkom u ustima da ih oslobodi; čovek mu otme travku, a ježiće pusti. Sa ježom su se deca često igrala ovako: uhvate ga, i kada se on sklupča, lupaju mu kantu nad glavom; jež odskakuje kao na žeravici, a deca se smeju od radosti. (izr.) Ariśu la prag sparźe truaka. — Jež na pragu slupa glavu. (Zapis: Durlić 1983) [Por.] (basna) A pļekat ariśu đi la munće după vin la Kraĭna. A kumpărat vinu, șî s-a-ntuors akasă. A ažuns în ḑîua đe Pașć. Șî kînd a pașît pragu, iĭ kađe truaka đin spinare, șî să sparźe. Atunś a ḑîs ariśu: „Futul în kur lukru đin grab!” — Krenuo šumski jež u Krajinu po vino. Kupio vino, i vratio se kući. Stigao je na dan Uskrsa. Kad da pređe prag, spadne mu tikva s leđa, i razbije se. Jež je tada rekao: „Jebem ti posao koji se radi u žurbi!” (Zapis. D. Dragić, 1996, Krivelj) [Crn.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 101 | averĭe | avere | имовина | averĭe (mn. averĭ) [akc. averĭe] (i. ž.) — 1. imovina, svojina 2. imanje, posed 3. (fig.) bogatstvo ♦ var. avĭere, avere [Por.] ♦ var. avĭeare (Krivelj) [Crn.] ♦ dij. sin. moșîĭe [Por.] ∞ avĭa | (zdrav.) Sî aĭ averĭe șî pućerĭe! — Da imaš bogatsvo i moć! [Por.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 3661 | avĭeare | avere | имовина | avĭeare [akc. avĭeare] (i. ž.) ● v. averĭe [Crn.] ∞ avĭa | Krivelj | [Vidi] | |
| 3764 | bibarak | baibarac | прслук | bibarak [akc. bibarak] (i. s.) ● v. bîĭbarak [Por.] ∞ țuală | Krivelj | [Vidi] | |
| 1737 | bîĭbarak | baibarac | прслук | bîĭbarak (mn. bîĭbaraśe) [akc. bîĭbarak] (i. s.) — prsluk, gornju deo odeće bez okovratnika i rukava; jelek ◊ bîĭbaraku puartă șî muĭeriļi, șî uamińi — prsluk nose i žene i muškarci ◊ bîĭbaraku măĭ đies sa faśe đi śuarik, da șî sa împļećiașće đi lină — prsluk se najčešće izrađuje od sukna, ali se i plete od vune ♦ var. bibarak (Tanda) [Por.] ♦ dij. var. bibarak (Krivelj) [Crn.] ∞ țuală | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 1881 | blontirit | cangrenat | гангренозан | blontirit (blontirită) (mn. blontiriț, blontiriće) [akc. blontirit] (prid.) — (med.) gangrenozan, koji je oboleo od gangrene, bronta ◊ muoșu a noroḑît: lukră, da piśuoru iĭ blontirit — čiča je poludeo: radi, a noga mu je gangrenozna [Crn.] ◊ mama a ramas șkĭuapă, kă avut un piśuor blontirit, da nu s-a dus la duoktur la vrĭame — baba je ostala ćopava, jer je imala gangrenoznu nogu, a nije otišla lekaru na vreme (Tanda) ∞ bruont | Krivelj | [Vidi] | |
| 1880 | bluont | cangrenă | гангрена | bluont (mn. bluonturĭ) [akc. bluont] (i. s.) — (med.) gangrena, bront ◊ s-a bulnavit đe bluont — oboleo od gangrene [Por.] ◊ bluontu ĭe buala kînd îț putraḑîașće karńa — gangrena je bolest kada ti truli meso (Krivelj) [Crn.] ∞ bruont | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 1879 | brontavit | cangrenat | гангренозан | brontavit (brontavită) (mn. brontaviț, brontaviće) [akc. brontavit] (prid.) — gangrenozan, zahvaćen gangrenom, oboleo od gangrene ◊ mi s-a brontavit piśuoru, șî duolturi mi la taĭat đi la źanunkĭe-n vaļe — noga mi je bila gangrenozna, i doktori su mi je isekli od kolena na dole ♦ var. bruntavit [Por.] ♦ dij. var. blontirit (Krivelj) [Crn.] ∞ bruont | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 3147 | ćeĭkă | ceică | тетка | ćeĭkă (mn. ćeĭke) [akc. ćeĭkă] (i. ž.) — tetka ◊ ćeĭkă ĭe suora lu tata ș-alu muma — tetka je očeva i majčina sestra ◊ uomu lu ćeĭka ĭe mutușuoń — tetkin muž je tetak (teča) [GPek] ◊ am ramas sarak đi mik, pî m-a krĭeskut ćeĭkă ku mutușuońu ka pi kopilu luor — ostao sam od malena siroče, pa su me podigli tetka i teča kao svoje dete [Por.] ♦ dij. var. ćeće ◊ ćeće, unđe mutușuońu? — tetka, gde je teča? (Zlot, zapadna polovina) [Crn.] ∞ ńam | RASPÎNĐITU VUORBILOR, ĻEGAĆE ĐI SORA LU TATA: (Raširenost naziva za očevu sestru) I — Rîu Porĭeśi (Porečka Reka) [Por.] ◊ ćeĭkă, suora lu tata ș-alu muma (cela) ♦ muž, svuda: mutușuoń II — Pĭeko-l đi Sus (Gornji Pek) [GPek] ◊ ćeĭkă, suora lu tata ș-alu muma (Jasikovo) III — Ćimoko-l Ńegru (Crnorečje) [Crn.] ◊ ćeĭkă, suora lu tata ș-alu muma (Topla, Luka, Bučje, Krivelj, Brestovac, istočna polovina sela Zlot, prema Podgorcu) ♦ u Brestovcu „ćeĭkin” muž: moșuoń ◊ ćeće, suora lu tata; suora lu muma: mamikă (Zlot, zapadna polovina sela); ovde muž „ćeće”: mutușuoń IV — Padureńi [Pad.] ◊ mătușă (Malajnica, Jabukovac) V — Kîmpeńi (Negotinska Krajina) [Kmp.] ◊ mătușă (Prahovo) VI — Zvižd [Zvizd] ◊ ćeĭkă, suora lu muma ș-alu tata (Duboka, Ševica) VII - Mlava ◊ ćeĭkă, suora alu muma ș-alu tata (Ranovac, Manastirica) VIII - Omuoļ - Homolje [Hom.] ◊ ćeĭkă (Medveđiță) IX - Stig ◊ ćeĭkă, suora lu muma (Kobilje) ◊ ćeće, suora lu tata, uomu-su: matušuoń (Kobilje), | Leskovo | [Vidi] |
| 1351 | dîraśiță | drăcilă ? | притискавац | dîraśiță (mn. dîraśiț) [akc. dîraśiță] (i. ž.) — (ent.) pritiskavac, osica (? Poloster gallica ili Allantus cinctus) ◊ dîraśiță ĭe o guangă mikă, ńagră, ku ăripĭ ka muska, ńiś albină, ńiś vĭaspĭe, kare vara, pin zapușală, kînd ći trĭaśe apa, sa bagă supt kimĭașă, șî uomu kînd śarkă ku mîna s-o skuată, or s-omuare, ĭa-l muśkă așa đi rîău đi-ĭ sa-m pare kî l-a-nbrukat ku fĭer fĭerbinće — pritiskavac je mala buba, crna, sa krilcima kao muva, ni osa, ni pčela, koja leti, kada je zapara, kad te probije znoj, ulazi pod košulju, i čovek kada pokuša rukom da je izvadi ili ubije, ona ga ujede tako gadno da mu se čini da su ga uboli vrelim gvožđem (Rudna GLava) ♦ dij. var. dalaśița ◊ dalaśița mușkă numa pĭ-aĭ ļenuoș, k-aĭ vrĭańiś lukră, miśkă tuoata vrĭamĭa, șî muska-ĭa nu puaće sî sa prindă đi iĭ — pritiskavac ujeda samo lenjivce, jer vredni ljudi rade, mrdaju sve vreme pa ta muva ne može da se uhvati za njih (Debeli Lug) [GPek] | (kom.) Pritiskavac je naziv za ovaj insekt kod Srba u okolini Golupca [Bran.] (kaz. Janković), kao i u Stigu, Braničevu i Požarevačkoj Moravi (kaz. D. Jacanović); u Lužnici (selo Bežište, Bela Palanka) insekt zovu zuna (akc. na „a”, kaz. Jovica Ćirić), u crnorečkim selima Jablanici, Mirovu i Ilinu zovu je pritiska (zapis: F. Paunjelović). Reč je o jednoj vrsti zolje (vespa vulgaris) koja živi u zemlji i pada na kožu čoveka da pije znoj, i tada ne ujeda, već ujeda samo kada se pipne, odnosno pritisne. Exp: Durlić, 2012. POREČKA REKA [Por.] ♦ dîraśiță (Rudna Glava) ♦ dălăćiță (Tanda) ♦ dălaśiță (Topolnica) GORNJI PEK [GPek] ♦ dîlaśiță (Jasikovo) ♦ dalaśiță (Debeli Lug) CRNA REKA ♦ draśiță (Osnić, Lubnica, Gamzigrad, Šarbanovac, Valakonje) ♦ dărăśiță (Krivelj) ZVIŽD [Zvizd] ♦ draśiță (Voluja) HOMOLJE [Hom.] ♦ dîlaśița (Laznica) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 1290 | drînd | strâns ? | напет | drînd1 (drîndă) (mn. drînḑ, drînđe) [akc. drînd] (prid.) — 1. napet, čvrst, krut, naročito koji usled čvrstine ili napetosti stoji uspravno ◊ a ļegat sfuara întra duoĭ șćumpĭ, ș-atîta a strînso đi stă drînd, numa śe nu pokńiașće — vezao je konopac za dva stuba, i tako ga je čvrsto stegao da je sav napet, samo što ne pukne ◊ kopil mik, da kînd vĭađe fĭaće-n pĭaļa guală, iĭ sa faśe ćiku drînd — dete malo, ali kada vidi gole devojčice, piša mu se sva ukruti 2. (fig.) nabusit, naduren ◊ śe ĭe ku kopilo-la đi stîă drînd în kuot? — šta je sa onim detetom, da sav nabusit stoji u ćošku? [Por.] ◊ bat drînd — mortus pijan; pijan ko letva (Krivelj) [Crn.] ∞ drîn! | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 1318 | dumĭastîk | domestic | домаћи | dumĭastîk (dumĭastîkă) (mn. dumĭastîś, dumĭastîśe) [akc. dumĭastîk] (prid.) — (za životinje) domaći, pripitomljen, koji živi u domaćinstvu ◊ puorku al dumĭastîk manînkă kukuruḑ kînd îĭ daĭ, da al salbaćik numa kînd gasîașće — domaća svinja jede kukuruz kad joj daješ, a divlja samo kad nađe ◊ în tuaće saće ĭastă pĭară dumĭastîśe, da șî pĭară porśeșć sa mîĭ gasîăsk unđe-unđe — u svim selima ima domaćih krušaka, a i divljih ima još uvek ovde-onde ◊ žuavină dumĭastîkă — domaća životinja (Krivelj) ♦ supr. salbaćik [Crn.] | Osnić | [Vidi] | |
| 1307 | durai | hurui | грмети | durai (ĭuo durîĭ, ĭel durîĭe) [akc. durai] (gl. p.) — (onom.) grmeti ♦ / < (onom.) dur! ◊ durîĭe-n śĭerĭ — grmi na nebu ◊ durîĭe șî sfulđiră în tuaće părțîļi, așćetăm ku frikă să veđem unđe o să trasńaskă — grmi i seva na sve strane, čekamo sa strahom da vidimo gde će da udari grom [Por.] ♦ dij. var. dudai (ĭuo dudîĭ, ĭel dudîĭe) / < (onom.) du! ◊ la zavĭrńit a nuvarat șî dudîĭe în śerĭ, mînă uoiļi în strungă sî nu ļi prindă pluaĭa — na zapadu se naoblačilo i grmi, teraj ovce u tor da ih ne uhvati kiša ♦ dij. sin. urla (Osnić) [Crn.] | (kom.) Za grmljavinu, kao jeku posle udara groma, Vlasi istočne Srbije imaju više izraza. S obzirom da je reč o onomatopeji, saradnici Vorbara tražili su od kazivača da prevedu izraz "grmi na nebu". Evo liste: I Porečka Reka (cela): ◊ durîĭe în śĭerĭ II Crna Reka ◊ dudîĭe în śĭerĭ — Osnić (sin. urlă) ◊ durîĭe în śĭerĭ — Krivelj (sin. urlă, tîrîĭe) III Homolje ◊ durîĭe în śĭerĭ — Laznica ◊ dudîĭe în śerĭ — Medveđica ◊ źiame în śĭerĭ — Sige, Žagubica ◊ urlă în śĭerĭ — Žagubica III Mlava ◊ dudîĭe în śĭerĭ — Rašanac ◊ źamĭe în śĭerĭ — Manastirica, Mlava ◊ urlă în śerĭ — Ranovac IV Resava ◊ źiame în śĭerĭ — Bobovo, Subotica ◊ urlă în śĭerĭ — Jasenovo V Braničevo ◊ źiame în śĭerĭ — Žitkovica ◊ urlă în śĭerĭ — Doljašnica VI Krajina a. kîmpeńi ◊ dudăĭe în čerĭ — Samarinovac, Dupljane b. padureńi ◊ durîĭe în śĭerĭ — Plavna VII Morava - Ćuprija ◊ źiame în śĭerĭ (Isakovo) [Mor.] VIII Zvižd ◊ urlă în śĭerĭ — Duboka, Voluja [Zvizd] IX Timočeni ◊ urăĭe în čerĭ — Halovo, Gradskovo, Mali i Veliki Jasenovac i Šipikovo [Tim.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 1900 | flomînd | flămând | гладан | flomînd (flomîndă) (mn. flomînḑ, flomînđe) [akc. flomînd] (prid.) — gladan ◊ saraku ĭe flomînd đi tuaće — siromah je gladan svega ◊ la-l flomînd sînt uoki marĭ — u gladnog su velike oči ◊ flomînd ka lupu — gladan kao vuk [Por.] ♦ dij. sin. ńemînkat (Slatina) [Crn.] ∞ fuame | I Porečka Reka ◊ flomînd (Rudna Glava) ◊ flămînd (Tanda) ◊ flamînd (Crnajka, Topolnica, Boljetin) II Crna Reka ◊ flomînd (Zlot, Osnić, Šarbanovac, Lubnica, Dobro Polje) ◊ flămînd (Krivelj, Valakonje, Slatina) ◊ flamînd (Šarbanovac, Gamzigrad, Metovnica, Mali Izvor, Podgorac) III Mlava ◊ flamînd (sva sela ?) IV Homolje ◊ flamînd (Sige) IV Braničevo ◊ flămînd (Žitkovica) V Negotinska Krajina ◊ flămînd (Prahovo) VI Gornji Pek ◊ flamînd (Jasikovo) ◊ flomînd (Leskovo) VII Zvižd ◊ flamînd (Voluja, Duboka) VIII Padurenji ◊ flamînd (Plavna) IX Ključ ◊ flămînd (Davidovac) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 3140 | fulźer | fulger | муња | fulźer (mn. fulźerĭ) [akc. fulźer] (i. m.) — munja ◊ sa văḑu đinoarļea un fulźer, fulźeră la răsărit — videla se malopre jedna munja, sevnula je na istoku [Crn.] ♦ dij. var. sfulđir [Por.] | Krivelj | [Vidi] | |
| 3706 | fulźera | fulgera | севати | fulźera [akc. fulźera] (gl. p.) ● v. sfulđira [Crn.] ∞ sfulđir | Krivelj | [Vidi] | |
| 2629 | gard | gard | ограда | gard (mn. gardurĭ) [akc. gard] (i. s.) — (tehn.) ograda ◊ gard đi nuĭaļe — ograda od pruća ◊ gard đi spiń — ograda od trnja ◊ gard đi parĭ — ograda od kolja ◊ gard đi tarabă — ograda od tarabe ◊ gard đi bîrńe — ograda od greda ◊ țark, gard pi lînga klańe — senik, ograda oko plasta ◊ gard đi fĭer — gvozdena ograda (Rudna Glava) ◊ gard đi vurgiń — ograda od cepanih greda (Tanda) [Por.] (Krivelj) [Crn.] (Jasikovo) [GPek] ♦ dem. garduļeț [Por.] ♦ sin. săś, ćeir, [Por.] ćair [GPek] | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 25 | iļiļak | liliac | јоргован | iļiļak (mn. iļiļaś) [akc. iļiļak] (i. m.) — 1. (bot.) jorgovan (Syringa) ◊ muĭerļi s-a dus să kuļagă iļiļak — žene su otišle da beru jorgovan 2. (ornit.) slepi miš (Plecotus auritus, Nyctalus noctula) ◊ kopiĭi s-a dus în pĭeșćiră, să prindă iļiļaś — deca su otišla u pećinu, da hvataju slepe miševe [Por.] up. pîtpalak | Područje reči iļiļak = jorgovan: Poreč [Por.] ◊ Rudna Glava, Tanda Crna Reka [Crn.] ◊ Topla, Krivelj, Lubnica, Šarbanovac Ključ [Dun.] ◊ Korbovo Padurenji ◊ Jabukovac [Pad.] Homolje ◊ Sige, Laznica [Hom.] Mlava [Mlava] ◊ Kladurovo, Ranovac Stig [Stig] ◊ Vrbnica, Porodin Resava [Res.] ◊ Bobovo (ļiļak) Gornji Pek [GPek] ◊ Leskovo Morava [Mor.] ◊ Vlaška | Tanda | [Vidi] |
| 2621 | krumpĭel | crumpănă | кромпир | krumpĭel (mn. krumpiĭ) [akc. krumpĭel] (i. m.) — (bot.) (nutr.) krompir ◊ krumpĭelu ĭe o bukată đi mînkare kare sa samînă în građină — krompir je jestiva biljka koja se seje u bašti ♦ var. krîmpĭel, mn. krîmpiĭ (Tanda) ♦ sin. bruobdă, mn. bruobđe, (Gornjane) [Por.] ♦ dij. var. krumpir, mn. krumpi (Samarinovac) [Kmp.] ♦ dij. var. krumpĭer, mn. krumpĭerĭ (Sige) [Hom.] (Rašanac) [Mlava] (Kobilje) ♦ dij. var. krompĭer, mn. krompĭerĭ (Rečica, Požarevac) [Stig] ♦ dij. var. krîmpĭel, mn. krîmpiĭ (Krivelj) ♦ dij. var. krumpĭel, mn. krumpĭerĭ (Brestovac) ♦ dij. var. krumpĭer, mn. krumpĭerĭ (Valakonje) ♦ dij. var. grămpĭer, mn. grămpĭerĭ (Dobro Polje)[Crn.] | ♦ krampĭel (mn. krampiĭ) (Radenka) [Zvizd] ♦ krumpĭer (mn. krumpĭerĭ) (Krivača, Žitkovica) [Bran.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 2965 | kurĭańik | curelnic | кокошарник | kurĭańik (mn. kurĭańiś) [akc. kurĭańik] (i. m.) — kokošarnik, kokošinjac ◊ kurĭańik ĭe koćeț đi gaiń, kulkuș, kasuță în traușă, fakută đi blăń, đi bîrńe, or înplećită đi nuĭaļe — kokošarnik je kutak za kokoške, legalo, kućica u dvorištu izgrađena od dasaka, greda, ili ispletena od pruća ◊ đimult, lumĭa n-a fakut kurĭańiśe, kă gaińiļi vor să duarmă sus, pi krĭanźiļi lu vrun puom, în aritu kășî — nekada, ljudi nisu pravili kokošarnike, jer kokoške hoće da spavaju gore, na granama neke voćke, u blizini kuće [Por.] ◊ ńiś în kurĭańik gaińiļi nu duorm žuos, numa pi bîće, țînîndu-sa ku gĭarîļi đi ĭeaļe — ni u kokošinjcu kokoške ne spavaju dole, već na prečkama, držeći se kandžama za njih ◊ koćețu kurĭańikuluĭ ku kuĭburļi, unđe gaińiļi uauă, đisparțît ĭe đi kulkuș, or ĭe la o parća lu kurĭańik, or ĭe supt puodu luĭ — deo kokošarnika sa gnezdima, u koja koke nose jaja, odvojen je od legala, ili je sa strane kokošarnika, ili je pod njegovim krovom ◊ vulpĭa a tunat în kurĭańik, ș-a mînkat gaińiļi — lisica je upala u kokošarnik, i pojela kokoške [GPek] ♦ dij. var. kuńerik (Voluja) [Zvizd] ♦ sin. kulkuș ♦ up. gaină [Por.] | I - Ključ ◊ kurĭańik (Davidovac) II Krajina ◊ gainarĭ, gainarńik (Prahovo) III Padurenji ◊ kulkuș (Jabukovac) IV Porečka Reka ◊ kurĭańik (Rudna Glava) V Majdanpek (Bufani) ◊ kurĭaļńik VI Gornji Pek ◊ kurĭańik (Jasikovo, Leskovo) VI Homolje ◊ kuńerik (Sige) VII Zvižd ◊ kuńerik (Voluje) ◊ kurĭańik (Radenka) VIII Mlava ◊ kurĭańik (Rašanac)◊ kuńerik (Ždrelo) IX Stig ◊ kureńik (Rečica) IX Crna Reka ◊ kurĭańik (Osnić, Krivelj) ◊ kurĭaļńik (Lubnica) X Pomoravlje ◊ kurĭańik (Isakovo) XI Timok ◊ kočină de gaiń (Šipikovo) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 3166 | kuzńiță | fierărie | ковачница | kuzńiță (mn. kuzńiț) [akc. kuzńiță] (i. ž.) — 1. kovačnica ◊ dĭedî-mĭu a fuost kovaś, avut kuzńiță într-o kośuabă lînga kasă — deda mi je bio kovač, imao je kovačnicu u jednoj straćari pored kuće ◊ în kuzńița lu tata a fuost fuaļiļi, ńikovala șî alat în tuot fĭeļu — u kovačnici moga oca bio je meh, nakovanj i alat svake vrste ♦ sin. kovaśiĭe [Por.] 2. radionica ◊ kuzńiță sa ḑîśe la odaĭe unđe sa lukră ku alatu, măĭ mult pi la fĭer — kuznjica se zove odaja u kojoj se radi sa alatom, najviše na gvožđu (Topla) [Crn.] 3. dim; pušnica; zadimljena prostorija ◊ țîn minće, muma zbera: lălă, sa umplu kasa dă fum, sa faku kuzńiță-n kasă! — sećam se, majka je vikala: lele, napuni se kuća dima, napravila se pušnica u kući! (Voluja) [Zvizd] | Kuzńiță = kovačnica Kunoskut: I Porečka Reka ◊ Rudna Glava, Tanda II Padureni ◊ Plamna III Crnorečje ◊ Topla, Krivelj Ńikunoskut: I Mlava ◊ Rašanac, Ranovac II Krajina ◊ Prahovo, Samarinovac III Stig ◊ Rečica | Rudna Glava | [Vidi] |
| 3199 | mamă | bunica | баба | mamă (mn. mame) [akc. mamă] (i. ž.) — baba 1. (srod.) roditeljeva majka, baka ◊ nuoĭ ḑîśem mamă la muma lu muma șî la muma lu tata — mi kažemo baba majčinoj i očevoj majci ◊ baba ĭe tuata muĭarĭa kare are ńepuoț — baba je svaka žena koja ima unuke ◊ mama mĭa ĭe babă — moja baka je baba ◊ pi mamî-mĭa a kemato Stanka — moja baba se zvala Stanka [Por.] ◊ mamă ĭe muma mumi, ore muma lu tata — baba je majčina majka, ili očeva majka (Osnić) ◊ baba Nata ĭe mama lu Drăgomir šî mumă lu mumă-sa Kăla — baba Nata je Dragomirova baba i majka njegove majke Kele (Krivelj) [Crn.] 2. (fam.) stara žena, starica ◊ „mamă” ḑîśe, în taĭnă, al ćinîr la tuata famĭaĭa batrînă — „baka” kaže, u razgovoru, mlađi svakoj starijoj ženi [Por.] sin. babă ◊ ∞ ńam | (kom.) La rumîń în Sîrbiĭa răsărićană, ńima đi bătrîńață n-a ḑîs la muma mumi or a taći: „buńikă”, tuoț rumîńi đin babaluk ĭ-a ḑîs mamă. Vuorba „buńikă” kunoskută ĭe đi kurînd, a duso romînśiļi đin Rumîńiĭe, mîritaće dupa rumîń. — Niko od Vlaha istočne Srbije od starina nije majčinu ili očevu majku zvao „bunjika”, svi Vlasi su je od vajkada zvali „mama”. Reč „bunjika” ovde je poznata tek odskora, donele su je Rumunke iz Rumunije, udate za Vlahe. (Na osnovu prikupljenog materijala za Vorbar, zapis: Durlić) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 2809 | mărțînuos | mărţânos | ускраћен | mărțînuos (mărțînuasă) (mn. mărțînuoș, mărțînuasă) [akc. mărțînuos] (prid.) — 1. uskraćen, osujećen, ometen u zadovoljenju neke potrebe a. (o stoci) koji nema soli, kome nije data so ◊ oaĭa mărțînoasă nu puaće mult să rabđe — ovca bez soli ne može dugo da trpi (Krivelj) [Crn.] b. (o čoveku) kome je osujećena neka jaka potreba ◊ mărțînuos ĭe uomu kare n-avut multă vrĭame trĭabă ku muĭarĭa, au ku ibuomńika — osujećen je čovek koji nije imao duže vreme posla sa ženom, ili ljubavnicom (Tanda) 2. željan, koji ima jaku potrebu ◊ uoĭļi sînt mărțînuasă dupa sare — ovce su željne soli (Jasikovo) [GPek] ◊ am fuost baĭat, ńinsurat, șă am fuost rău mărțînuos dupa pîrdańika-ĭa, muĭerĭaskă — bio sam momak, neoženjen, i bio sam jako željan one proklete ženske stvari (Tanda) ♦ dij. var. mîrțanuos [Por.] | Krivelj | [Vidi] | |
| 3155 | nană | nană | бата ? | nană (mn. nań) [akc. nană] (i. m.) — bata; oslovljavanje starijeg brata ◊ șî suroriļi aļi măĭ ćińirĭe, șî frațî aĭ măĭ ćinîrĭ, ḑîk la frațî luor aĭ măĭ batrîń nană — i mlađe sestre i mlađa braća oslovljavaju svoju stariju braću sa „nana” ♦ skr. var. na ◊ kînd vorbĭesk ĭuta or sa mîngîĭe, nu ḑîk „nană” numa „na”, șî în luok đi nana Lazîr ḑîk na-lazîr, în luok đi nana Ĭanku ḑîk na-Ĭanku, ș-așa ramîńe păn’ la muarće — kada govore brzo, ili se maze, ne kažu „nana” nego samo „na”, i umesto nana Lazar, kažu na-Lazar, umesto nana Janko, kažu na-Janko, i tako ostaje sve do smrti ◊ suora mĭa are duoĭ nań — moja sestra ima dva starija brata ♦ var. nano, nańi ♦ up. dadă (Rudna Glava) ◊ nană sa ḑîśe șî la vrun uom strin, kare ĭe đ-o vrstă ku nana-l tĭeu — „nana” kažeš i stranom čoveku, ako je vršnjak sa tvojim starijim bratom (Tanda) [Por.] ∞ ńam | I - Porečka Reka ◊ nană II - Gornji Pek ◊ nană (Jasikovo) III - Crna Reka ◊ nană (Krivelj, Osnić, Slatina) IV - Negotinska Krajina [Kmp.] ◊ naĭkă (sestra starijem bratu, Prahovo) V - Mlava [Mlava] ◊ śuśe (Rašanac) ◊ śuĭkă (Ranovac) VI - Homolje ◊ nană, skr. na- (Sige, Žagubica, Laznice, Selište) VII - Braničevo ◊ nană (Žitkovica) VIII - Zvižd ◊ nană (Ševica) IX - Stig ◊ nană (Kobilja) X - Banat ◊ nană (Vojvodinci, Straža) ◊ ćaće (ciace) (Vladimirovac, Sutjeska) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 3105 | ńavă | nea | снег | ńavă (mn. ńevĭ) [akc. ńavă] (i. ž.) — sneg ◊ ńinźe ńavă albă — pada beli sneg ◊ spulbură ku tuot, vîntu rađikă ńava șî faśe naĭmĭeț pră drum — veje uveliko, vetar podiže sneg i pravi smetove na putu ♦ up. zapadă [Zvizd] [Por.] ♦ dij. var. ńao [Mlava] | Homolje [Hom.] ◊ ńavă, ńinźe ńava (Sige) Crna Reka [Crn.] ◊ ńao (Šarbanovac, delimično i u Krivelju) ◊ ńauă (Dobro Polje, Bačevica) [Crn.] | Voluja | [Vidi] |
| 3246 | pi | pe | по | pi (predl.) — po, na, sa, iz 1. po ◊ pi tuată ļivađe a dat spiń — po celoj livadi izniklo je trnje ◊ nu ĭ-a fakut pi plaku luĭ, șî ĭel s-a mîńiĭat — nije mu učinio po volji, i on se naljutio 2. na ◊ n-a bagat sama kî ĭe gĭață pi drum — nisu primetili da je led na putu ◊ tuot a kaḑut numa pi kapu luĭ — sve je palo samo na njegovu glavu 3. sa ◊ s-a batut ku ńiskaĭ uamiń đi pi munće — tukao se sa nekim ljudima sa brda 4. iz ◊ s-a mutat ku vićiļi đi pi vaļe la munće, kă a koluo ĭe pașuńa măĭ bună — premestio se sa stokom iz doline u planinu, jer je tamo paša bolja 5. (u izr.) nekog, k nekom, kod nekog ◊ a vaḑut pi vrun kopil kum fură — video je neko dete kako krade ◊ n-a vrut să đa pi la mińe — nije hteo da navrati kod mene ♦ var. pĭe (Tanda) [Por.] ♦ dij. var. pe (Majdanpek) [Buf.], (Krivelj) [Crn.] ♦ dij. var. pră (Voluja) [Zvizd] | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 2688 | pivă | piuă | лочка | pivă2 (mn. pivĭ) [akc. pivă] (i. ž.) — (tehn.) ločka, breov; kočnica ◊ piva đi kar ĭe un tutuk skobit kît ĭe larźimĭa alu șîna lu ruata karuluĭ, șî ku ĭa sa înpĭađikă karu kînd mĭarźe-n vaļe, înkarkat ku tovar grĭeu — ločka je jedan trupac izdubljen za širinu šine kolskog točka, kojim se koče kola kada pod teškim teretom idu nizbrdo ◊ piva la vîr are o buată, đi kare sa ļagă lanțu ku un kîpatîń, da ku alalalt lanțu ĭe ļegat đi ruda karuluĭ — ločka ima na vrhu jednu budžu, o koju je vezan lanac jednim krajem, a drugim je lanac vezan za kolsku rudu ◊ piva astîḑ sa faśe đi fĭer, șî fînka karurļi đi buoĭ gata s-a pĭerdut, akuma sa puńe la prikoļița đi traktur — ločka se danas pravi od metala, i pošto su se zaprežna kola gotovo izgubila, sada se stavlja na traktorsku prikolicu (Crnajka) [Por.] ♦ dij. sin. pĭađikă ◊ la nuoĭ nuĭe kunoskută vuorba „pivă”, aĭa la nuoĭ sa kĭamă pĭađikă — kod nas nije poznata reč „piva”, kod nas se to zove kočnica (Jasikovo) [GPek], pĭađikă (Sige) [Hom.] ♦ dij. sin. oprituare (Kobilje) [Stig] ♦ dij. sin. înpeđekatuare (Kladurovo), păpuk dă kar (Ranovac), papuk dă roată dă kar (Bošnjak, Mlava) [Mlava], papuk dă kar (Isakovo) [Mor.] ◊ papuku s-a pus la ruata dă kar kînd a mĭers ku karu pră pripor învale, să inpĭađiśe karu, să nu ĭa mau — ločka se stavljalala na kolski točak kad se kolima išlo nizbrdo, da zakoči kola, da ne uhvate maju (Vrbnica, Pomoravlje) [Pom.] ∞ pĭađikă | (kom.) Srpski naziv „ločka” peuzet je, kao privremeni prevod, od Srba iz sela Dobre kod Golupca, s obzirom na to da u srpskoj literaturi nije nađen odgovarajući naziv za predmet. Primeri: ◊ pivă — Boljetin i dr. sela Porečke Reke [Por.], Jabukovac [Pad.] ◊ piuă — Prahovo [Kmp.] ◊ pĭađikă — Gornji Pek [GPek], Krivelj, Brestovac [Crn.], Sige [Hom.] ◊ papuk — Isakovo, Vrbnica [Pom.], Bošnjak [Mlava], Dobra Voda, Ravna Reka [Res.] ◊ păpuk — Ranovac [Mlava] ◊ înpeđekatuare — Kladurovo [Mlava] ◊ vulpĭe — Ševica [Zvizd] ◊ podval (?) — Malajnica [Pad.] ◊ buarnă — Osanica [Hom.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 24 | pîtpalak | liliac | слепи миш | pîtpalak2 (mn. pîtpalaś) [akc. pîtpalak] (i. m.) — (ornit.) slepi miš (Plecotus auritus, Nyctalus noctula) ◊ pîtpalaśi traĭesk pin pĭeșćire, ḑîua duorm da sara ĭasă șî zbuara să prindă mușć — slepi miševi žive po pećinama, danju spavaju a uveče izlaze i lete da hvataju mušice (Rudna Glava, Crnajka) [Por.] up. iļiļak, potrńiśe | Lingvistički atlas S r b i j a Ključ [Dun.] ◊ piftalak (Korbovo) ◊ pîtpalak (neka kladovska sela) Padureńi [Pad.] ◊ iļiļak (Plamna, Jabukovac) ◊ plutogarĭ (Plamna) Poreč [Por.] ◊ pîtpalak (Rudna Glava, Crnajka, Klokočevac, Topolnica) ◊ iļiļak (Tanda) ◊ potlogarĭ (Boljetin) Gornji Pek [GPek] ◊ pîtlaźan (Leskovo) ◊ iļiļak (Debeli Lug) Homolje [Hom.] ◊ potlogarĭ (Sige) ◊ liliak (Laznica) Crna Reka [Crn.] ◊ potlogarĭ (Krivelj, Brestovac, Šarbanovac) ◊ iļiļak (Lubnuca, Topla, Dobro Polje, Osnić) ◊ șokîće uorb (Bučje) Mlava [Mlava] ◊ potlogarĭ (Ranovac, Kladurovo) ◊ potlagarĭ (Rašanac) Braničevo [Bran.] ◊ potlogarĭ (Snegotin, Doljašnjica) Zvižd [Zvizd] ◊ potlogarĭ (Turija, Radenka, Voluja) ◊ putlogarĭ (Neresnica) Stig [Stig] ◊ îrće kĭuor (Vrbnica) ◊ potlogarĭ (Porodin) Resava [Res.] ◊ îrće uorb (Jasenovo) ◊ ļiļak (Bobovo) Morava [Mor.] ◊ bradîăț kĭuor (Vlaška) R u m u n i j a ◊ pâtpălac (Borloveni Vechi, Almăj) / dr Petrica Zamelca B u g a r s k a, V i d i n ◊ lililiu (Rabova) / Danail Bricău | Rudna Glava | [Vidi] |
| 6428 | potlogarĭ | potlogar | слепи миш | potlogarĭ (mn.) (i. m.) — (zoo.) slepi miš, šišmiš (Plecotus auritus) ◊ potlogar ka numiļi rumîńesk alu pîtpalak, or iļiļak, ĭe dus đin Banat — potlogar kao vlaški ime za šišmiša, doneto je iz Banata (Krivelj, Brestovac, Šarbanovac) [Crn.], (Sige) [Hom.], (Ranovac, Kladurovo) [Mlava] ♦ dij. var. plutogarĭ (Plamna) [Pad.], potlogarĭ (Boljetin) [Por.] ∞ pîtpalak | Krivelj | [Vidi] | |
| 45 | potrńiśe | potârniche | препелица | potrńiśe (mn. potrńiś) [akc. potrńiśe] (i. ž.) — (ornit.) prepelica (Lat. Coturnix communis) ◊ potrńiśe ĭe pasîrĭe mikă ka golîmbu, nume kunoskut în Arnaglaua șî Țîrnaĭka — prepelica je ptica mala kao golub, ime je poznato u selima Rudna Glava i Crnajka [Por.] ♦ sin. pîtpalak | Lingvistički atlas Poreč [Por.] ◊ potrńiśe (Rudna Glava, Crnajka) Padurenji [Pad.] ◊ potîrńik (Jabukovac) Gornji Pek [GPek] ◊ pîtpalak (Leskovo) Mlava [Mlava] ◊ pîtpălak (Ranovac, Kladurovo, Rašanac) Crna Reka [Crn.] ◊ pîtpălak (Krivelj) ◊ pîtpalak (Slatina, Bor; Šarabanovac) ◊ pitpalak (Lubnica, Osnić, Gamzigrad, Dobro Polje) ◊ gainușă (Brestovac, Bor) Braničevo [Bran.] ◊ pitpalak (faśe pit-pit!) (Snegotin) Stig [Stig] ◊ pitpalak (Porodin) Bugarska, Vidin ◊ prepeliță, pituliče (Rabova) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 1837 | stragĭață | străgheaţă | подливено млеко | stragĭață (mn. stragĭeț) [akc. stragĭață] (i. ž.) — 1. (nutr.) podliveno, podsireno mleko ◊ stragĭața ĭe lapćiļi în kare ĭe pus kĭagu, șî trîabe sî sa strîngă sî sa fakă kaș — „stragjaca” je mleko u koje je stavljena maja, i koje treba da se stegne da bi se dobila kaša [GPek] ◊ stragĭața ĭe lapćiļi kînd s-apukă sî să-nkĭaźe — „stragjaca” je mleko kad počne da se siri (Luka) ◊ șî la nuoĭ ĭe stragĭață tot aĭa, lapćiļi-nkĭegat — i kod nas je „stragjaca” isto, podliveno mleko (Krivelj) [Crn.] 2. (med.) lek za oči ◊ stragĭața a fuost ļak đi uokĭ — podliveno mleko korisitlo se kao lek za oči (Blizna) 3. kaša sapuna ◊ kînd s-a fĭert sapunu, la fundu kaldări a ramas śir, la kĭmat stragĭață, ku ĭel s-a spalat pănă nu sa do slait sapunu tuot — kad se kuvao sapun, na dnu bakrača ostajala je kaša, zvala se stragjaca, njome se pralo dok se ne bi stego sav sapun (Tanda) [Por.] | (opis) Stragĭață ĭe lapćiļi înkĭegat, kînd lapćiļi sa-nkĭagă, stragĭața sa străkură pin străkatuare, șî sa faśe kaș, kare ăl atîrń sî sa străkure đi ḑîăr, șî đin ĭel pĭe urmă taĭ faļiĭe đi brînḑă, kare ļi puń în śubăr. — „Stragjaca” je podliveno mleko, kad se siri mleko, „stragjaca” se cedi kroz cediljku i dobije se kaša, koju okačiš da se iscedi surutka, i koju posle isečeš na kriške i dobiješ sir koji staviš u čabar. (Kaz. Janko Blagojević, zapis: Durlić, Jasikovo, 20. I 2013). [GPek] | Jasikovo | [Vidi] |
| 3322 | șuop | nătang ? | глуп | șuop (șuapă) (mn. șuopĭ, șuape) [akc. șuop] (prid.) — (o razumu) glup, priglup; tup, koji teško shvata; tvrdoglav; šašav ◊ sa faśe șuop, sî ginđaskă lumĭa kî n-a șćut śe faśe — pravi se glup, da misle ljudi da nije znao šta radi (Rudna Glava) ◊ nu ći faśa șuop, kă će șćiu bińe — ne pravi se glup, jer te dobro znam ◊ o muĭare șuapă, đe o sută đi uorĭ să-ĭ spuń, nu măĭ ĭa la kap — glupa žena, sto puta da joj kažeš, neće shvatiti (Crnajka) ◊ șuop ĭe uom tare đe kap kare n-askultă đe ńima — „šop” je tvrdoglav čovek koji ne sluša nikoga (Tanda) [Por.] ◊ șuop ĭe uom tare đe kap — „šop” je tvrdoglav čovek (Krivelj) ◊ șuop ĭe uom pruost la kap — „šop” je priglup čovek (Osnić) [Crn.] ♦ dij. var. șop ◊ șop la noĭ pe sîrbĭeșťe ar fi „șașăv” — „šop” bi kod nas na srpskom značilo „šašav” (Radujevac) [Kmp.] | (kom.) În Omuoļ, Mlaua, Zvižd șî-n alalće părț rumîńeșć, vuorba nuĭe kunoskută. — U Homolju, Mlavi, Zviždu i na drugim vlaškim stranama, reč nije poznata. (Zapis: Durlič, avgusta 2015.) | Rudna Glava | [Vidi] |
| 1701 | viskul | viscol | мећава | viskul (mn. viskuļe) [akc. viskul] (i. s.) — mećava, vejavica ◊ s-a dus ĭarna ku vićiļi la munće, șî kînd s-a pus viskulu, ĭa-ngețat đi frig akolo — otišla je zimi sa stokom u planinu, i kada je nastala mećava, ona se tamo smrzla od hladnoće [GPek] ♦ dij. var. viskuol [akc. viskuol] (Krivelj) [Crn.] ♦ dij. var. visk (Rudna Glava) [Por.] ∞ viskuļi | Jasikovo | [Vidi] | |
| 3017 | zapadă | zăpadă | снег | zapadă (mn. zapĭeḑ) [akc. zapadă] (i. ž.) — sneg ◊ ĭarna kad flotaśi đin nuvîr șă astrukă pomîntu ku zapadă albă — zimi padaju pahuljice iz oblaka i pokrivaju zemlju belim snegom ◊ đin zapadă kopiĭi fak kukoluașă — od snega deca prave grudve ◊ kînd ĭe zapada mare șî baće vîntu, sa fak namĭeț — kad je sneg veliki i duva vetar, prave se smetovi ◊ ńinźe zapada — pada sneg ◊ kopiĭi sa kară ku săĭńiļi pi zapadă — deca se sankaju na snegu ◊ pin zapadă mare s-a mĭers numa ku vîrzuabiļi — po dubokom snegu išlo se samo sa krpljama [Por.] ♦ dij. sin. ńavă [Kmp.] ♦ dij. var. ńao [Mlava] | (izr.) Alb ka zapada. — Beo kao sneg. (Zapis: Durlić, druga pol. XX vek.) [Por.] ◊ zăpadă, mn. zăpĭeḑ (Davidovac) [Dun.], Prahovo [Kmp.], Valakonje, Savinac, Krivelj, u manjem obimu u Krivelju je u upotrebi i ńao [Crn.] ◊ zapadă (Gamzigrad, Lubnica, Metovnica) [Crn.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 4150 | zămărlău | umplutură | надев | zămărlău (mn. zămărluaĭe) (i. s.) — (nutr.) nadev ◊ zămărlău ĭe mistakatura đе uauă șî brînḑă, kare sa puńe în plaśinț — zamarlau je nadev od jaja i sira kojim se pune plačinte ◊ la Tanda, Gorńana șî Krivĭeļ zămărlău đe plaśinț s-a fakut đen uou, brînḑă șî śapă — u Tandi, Gornjani i Krivelju nadev za plačinte pravio se od jaja, sira i luka ♦ sin. kofîrțău [Por.] ∞ plaśintă | Tanda | [Vidi] | |
| 3501 | Źoroșćița | Joroștiţa ? | Ђурђиц | Źoroșćița (mn. Źoroșćiță) [akc. Źoroșćița] (i. ž.) — (kal.) Đurđic, slava ◊ Źoroșćița ĭe prazńiku lu moșîĭa noastră dăn babaluk — Đurđiț ĭe slava našeg imanja od starina ◊ la prazńik tatî-mĭu îngă sa înśinpĭașće pră pomînt, kînd sa-nkină în kuot, dupa ușă — na slavi moj otac još uvek kleči na zemlji kada metaniše u uglu sobe, iza vrata [Mlava] ∞ prazńik | Vlaški nazivi za Đurđic: I Porečka Reka ♦ Žuroșćița, Źuźoćița, Źoroșćița (Rudna Glava) ♦ Đurđika, Đorđoșćița, Źorźoșćița (Tanda) II Crna Reka ♦ Đorđoșćița (Topla) ♦ Źorźoșćița (Krivelj) III Padureni ♦ Źoșćița (Plamna) ♦ Đorđoșița (Malajnica) IV Kmpeńi ♦ Đurđeșćița (Prahovo) V Zvižd ♦ Žožoșćița (Voluja) VI Gornji Pek ♦ Źurźoșćița (Jasikovo) | Stamnica | [Vidi] |
| 1122 | țîța uoĭi | ţiţa-oii | арника | țîța uoĭi [akc. țîța uoĭi] (i. ž.) — (bot.) „ovčja sisa”, arnika, brđanka, veprovac, vrsta lekovite biljke (Arnica montana) ◊ frunḑa lu țîța uoĭi ĭe bună đi durĭare la burtă — list arnike je dobar za bolove u stomaku (Neresnica) [Zvizd] ◊ țîța uoĭi s-a mistakat ku măĭ mulće ĭerburĭ, ku kare la Sînźuorḑ, înainća mulsuluĭ, s-a uns țîțîļi la uoĭ — ova biljka se mešala sa drugim biljkama, kojima su se na Đurđevdan, pre prve muže, ovcama mazale sise (Krivelj, zapis. D. Dragić ) [Crn.] ∞ țîță | Neresnica | [Vidi] | |
Lista kazivača iz mesta: Krivelj
 Id | Ime | Prezime | Nadimak | Godište | Zanimanje | Selo | Oblast | Telefon |
| 23 | Dragomir | Dragić | Krivelj | Crna Reka | ||||
| ||||||||
|
aa ăă bb țț čč ćć dd ḑḑ ğğ đđ ďď ee ff gg hh ii îî ĭĭ kk ll ļļ mm nn ńń oo pp rr ss şş śś tt ťť uu vv zz žž źź |
||||
 |
 |
|||
|
|
||||
 |
||||