Rezultat pretrage:
| Br | Vlaški | Rumunski | Srpski | Gnezdo reči | Reč u umotvorinama | Mesto | Vidi |
| 926 | bagram | salcâm | багрем | bagram (mn. bagramĭ) [akc. bagram] (i. m.) — (bot.) bagrem (Rabinia pseudacacia) ◊ bagramu ĭe ļiemn tarĭe, bun đi mulće trabuĭaļe — bagrem je tvrdo drvo, dobro za razne potrebe ◊ fluarĭa đi bagram ĭe bună đi albiń — bagremov cvet je dobar za pčela (medonosan) ♦ var. floran (Lubnica, Gamziograd) [Crn.] ♦ dij. var. salkim [akc. salkim] ♦ var. bagrĭem [Por.] ♦ dij. var. salkîm (Prahovo) [Kmp.] ♦ dij. sin. druog (Velika Kamenica, Grabovica) [Dun.] | Terenski zapisi:
| Osnić | [Vidi] |
| 3147 | ćeĭkă | ceică | тетка | ćeĭkă (mn. ćeĭke) [akc. ćeĭkă] (i. ž.) — tetka ◊ ćeĭkă ĭe suora lu tata ș-alu muma — tetka je očeva i majčina sestra ◊ uomu lu ćeĭka ĭe mutușuoń — tetkin muž je tetak (teča) [GPek] ◊ am ramas sarak đi mik, pî m-a krĭeskut ćeĭkă ku mutușuońu ka pi kopilu luor — ostao sam od malena siroče, pa su me podigli tetka i teča kao svoje dete [Por.] ♦ dij. var. ćeće ◊ ćeće, unđe mutușuońu? — tetka, gde je teča? (Zlot, zapadna polovina) [Crn.] ∞ ńam | RASPÎNĐITU VUORBILOR, ĻEGAĆE ĐI SORA LU TATA: (Raširenost naziva za očevu sestru) I — Rîu Porĭeśi (Porečka Reka) [Por.] ◊ ćeĭkă, suora lu tata ș-alu muma (cela) ♦ muž, svuda: mutușuoń II — Pĭeko-l đi Sus (Gornji Pek) [GPek] ◊ ćeĭkă, suora lu tata ș-alu muma (Jasikovo) III — Ćimoko-l Ńegru (Crnorečje) [Crn.] ◊ ćeĭkă, suora lu tata ș-alu muma (Topla, Luka, Bučje, Krivelj, Brestovac, istočna polovina sela Zlot, prema Podgorcu) ♦ u Brestovcu „ćeĭkin” muž: moșuoń ◊ ćeće, suora lu tata; suora lu muma: mamikă (Zlot, zapadna polovina sela); ovde muž „ćeće”: mutușuoń IV — Padureńi [Pad.] ◊ mătușă (Malajnica, Jabukovac) V — Kîmpeńi (Negotinska Krajina) [Kmp.] ◊ mătușă (Prahovo) VI — Zvižd [Zvizd] ◊ ćeĭkă, suora lu muma ș-alu tata (Duboka, Ševica) VII - Mlava ◊ ćeĭkă, suora alu muma ș-alu tata (Ranovac, Manastirica) VIII - Omuoļ - Homolje [Hom.] ◊ ćeĭkă (Medveđiță) IX - Stig ◊ ćeĭkă, suora lu muma (Kobilje) ◊ ćeće, suora lu tata, uomu-su: matušuoń (Kobilje), | Leskovo | [Vidi] |
| 4719 | Luśin | Lucin | Лучиндан | Luśin [akc. Luśin] (i. m.) — (kal.) Lučindan, Sv. Luka ◊ Luśinu a fuost sîrbatuarĭa lupilor, nu s-a lukrat ńimika să nu manînśe lupi vićiļi — Lučindan je bio vučji praznik, nije se radilo ništa da vuci ne bi klali stoku ◊ đi la Luśin s-a slubaḑît kîmpu, a putut sî sa paskă vićiļi đarîndu pin sat, fara ńiśun otar — na Lučindan su se oslobađala polja, mogla je stoka da se napasa svuda po selu, bez ikakve ograde [Por.] ∞ luśi | Tanda | [Vidi] | |
| 3183 | miriśikă | miericică | шећер | miriśikă (mn. miriśikă) [akc. miriśikă] (i. ž.) — (nutr.) šećer ◊ miriśika ĭe dulśață ku kare sa îndulśesk kolaśiĭi șî kafa — šećer je sladilo kojim se slade kolači i kafa ◊ grunđin đi miriśikă — kocka šećera ◊ đemult, în vrĭamĭa lu stramuoșî nuoștri, ku un grunđin đi miriśikă aĭ putut să țuś fata măĭ frumuasă-n sat — nekad, u vreme naših pradedova, za jednu kocku šećera mogao si da poljubiš najlepšu devojku u selu ♦ / (demin.) < mĭare + -ićikă [Por.] ♦ dij. var. mireśikă (Jasikovo) [GPek] ♦ dij. sin. zar (Majdanpek) [Buf.] ∞ mńare | NAZIVI ZA ŠEĆER ♦ miriśikă (Rudna Glava, Crnajka) ♦ mireśikă (Jasikovo) ♦ mńeriśikă (Leskovo) ♦ mńeriśikă, mńereśikă (Tanda) ♦ șîkir (Tanda, Gornjane) ♦ mńeriśikă (Topla), mńereśikă (Luka) ♦ zar (Majdanpek) [Buf.], (Plavna) [Pad.] ♦ șaćir (Duboka) [Zvizd], (Laznica, Selište) [Hom.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 3259 | mirĭasă | mireasă | млада | mirĭasă (mn. mirĭasă) [akc. mirĭasă] (i. ž.) — (izob.) mlada, na svadbi ◊ vuorba „mirĭasă” s-a pĭerdut, a ramas numa pin kînćiśe batrîńe, kare nu sa măĭ kîntă — reč „mirjasa” se izgubila, ostala je samo u starim pesmama, koje se više ne pevaju ◊ în vrĭamĭa-ĭa kînd rumîńi la guovĭe ĭ-a ḑîs „mirĭasă”, la mlîdožăńe ĭ-a ḑîs „mirĭe” — u ono vreme kada su Vlasi mladu zvali „mirjasa”, mladoženju su zvali „mire” ◊ măĭ întîń đin ļimbă s-a pĭerdut „mirĭe”, s-a skimbat ku vuorba sîrbĭaskă „mlîdožăńe”, da pi urmă sa do pĭerdu șî „mirĭasa”, pi ĭa a skimbato „guovĭa” — najpre se iz jezika izgubila reč „mire”, zamenila je srpska reč „mladoženja”, a posle se izgubila i „mirjasa”, nju je zamenila je „govja” ♦ sin. guove [Por.] ◊ mirĭasă ḑîśem la muĭare văḑută, la gospîđe — „mirjasa” je naziv za viđenu ženu, za gospođu (Luka) [Crn.] ∞ nuntă | Rudna Glava | [Vidi] | |
| 1837 | stragĭață | străgheaţă | подливено млеко | stragĭață (mn. stragĭeț) [akc. stragĭață] (i. ž.) — 1. (nutr.) podliveno, podsireno mleko ◊ stragĭața ĭe lapćiļi în kare ĭe pus kĭagu, șî trîabe sî sa strîngă sî sa fakă kaș — „stragjaca” je mleko u koje je stavljena maja, i koje treba da se stegne da bi se dobila kaša [GPek] ◊ stragĭața ĭe lapćiļi kînd s-apukă sî să-nkĭaźe — „stragjaca” je mleko kad počne da se siri (Luka) ◊ șî la nuoĭ ĭe stragĭață tot aĭa, lapćiļi-nkĭegat — i kod nas je „stragjaca” isto, podliveno mleko (Krivelj) [Crn.] 2. (med.) lek za oči ◊ stragĭața a fuost ļak đi uokĭ — podliveno mleko korisitlo se kao lek za oči (Blizna) 3. kaša sapuna ◊ kînd s-a fĭert sapunu, la fundu kaldări a ramas śir, la kĭmat stragĭață, ku ĭel s-a spalat pănă nu sa do slait sapunu tuot — kad se kuvao sapun, na dnu bakrača ostajala je kaša, zvala se stragjaca, njome se pralo dok se ne bi stego sav sapun (Tanda) [Por.] | (opis) Stragĭață ĭe lapćiļi înkĭegat, kînd lapćiļi sa-nkĭagă, stragĭața sa străkură pin străkatuare, șî sa faśe kaș, kare ăl atîrń sî sa străkure đi ḑîăr, șî đin ĭel pĭe urmă taĭ faļiĭe đi brînḑă, kare ļi puń în śubăr. — „Stragjaca” je podliveno mleko, kad se siri mleko, „stragjaca” se cedi kroz cediljku i dobije se kaša, koju okačiš da se iscedi surutka, i koju posle isečeš na kriške i dobiješ sir koji staviš u čabar. (Kaz. Janko Blagojević, zapis: Durlić, Jasikovo, 20. I 2013). [GPek] | Jasikovo | [Vidi] |
| 3295 | žordaļiu | zărzălui | кајсија (дрво) | žordaļiu (mn. žordaļiĭ) [akc. žordaļiu] (i. m.) — (bot.) kajsija (drvo), (Prunus armeniaca) ◊ žordaļiu ĭe puom mik, ku fluorĭ albe șî puamă galbină — kajsija je niska voćka sa belim cvetom i žutim plodom ◊ žordaļiu ĭe puom kare la nuoĭ sa pĭarđe mirekuț, sa măĭ gasîașće unđe-unđe, al tuot măĭ rar — kajsija je voćka koja se kod nas polako gubi, još se može naći tu i tamo, ali sve ređe ♦ var. zorzoļiu (Tanda) [Por.] ♦ dij. var. zărzaļiu (Novi Sip) [Dun.] ♦ dij. var. zărzăļiu (Topla) [Crn.] | ♦ žordaļiu (Rudna Glava, Klokočevac) [Por.], Jasikovo [GPek] ♦ zorzoļiu (Tanda, Crnajka) [Por.] ♦ zărzăļiu (Topla, Luka) [Crn.] | Rudna Glava | [Vidi] |
| 2362 | źeĭśt | deget | прст | źeĭśt (mn. źeĭśće) [akc. źeĭśt] (i. s.) — (anat.) prst, deo šake ◊ uomu are śinś źeĭśće la o mînă — čovek ima pet prstiju na jednoj ruci ◊ fi mĭarńik, să nu-ț frîng źeĭśćiļi — budi miran, da ti ne polomim prste ◊ tuot źeĭśtu la mînă are numiļi luĭ — svaki prst na ruci ima svoje ime [Por.] | (izr.) Iĭ daĭ źeĭśto-l mik, da ĭel kată mîna tuată! — Daš mu mali prst, a on traži celu ruku! (U Gornjem Poreču, zapis: Durlić, druga pol. XX veka). [Por.] Varijante ♦ źeĭśt (mn. źeĭśće) (Vlaška) [Mor.], (Tanda) [Por.] ♦ źeĭt (mn. źeĭće) (Crnajka) [Por.], (Plavna) [Pad.] ♦ źaźit, (mn. źaźiće) (Topla, Luka, Bučje) [Crn.], (Rudna GLava, deo: Beli Izvor) ♦ đeșt (mn. đeșće) (Prahovo, M. Kamenica) [Kmp.] ♦ đeĭśt (mn. đeĭśće) (Isakovo) ♦ đeđit (mn. ?) (Medveđica) [Hom.] ♦ đađit (mn. đađiće) (Subotica) [Res.], (mn. đađiśe, Češljeva Bara) [Bran.] | Rudna Glava | [Vidi] |
Lista kazivača iz mesta: Luka
 Id | Ime | Prezime | Nadimak | Godište | Zanimanje | Selo | Oblast | Telefon |
| 95 | Stojan | Petrović | 1955 | penzioner | Luka | Crna Reka | 061 6640302 | |
| 99 | Toma | Golub | 1941 | Luka | Crna Reka | 060 1424 024 | |
| ||||||||
|
aa ăă bb țț čč ćć dd ḑḑ ğğ đđ ďď ee ff gg hh ii îî ĭĭ kk ll ļļ mm nn ńń oo pp rr ss şş śś tt ťť uu vv zz žž źź |
||||
 |
 |
|||
|
|
||||
 |
||||