|
 |
 |
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (m. sg.) Turiĭan • (m. pl.) Turiĭań • (f. sg.) Turiĭankă • (f. pl.) Turiĭanke • | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TURIJA (932 st.), ratarsko-stočarsko (19,5% agrarnog st.) seosko naselje razbijenog tipa, u južnom podnožju Rakobarskog visa (690 m), na (140-300 m) desnoj dolinskoj strani Peka i stranama njegovih pritoka Dajše i Turijskog potoka, pored puta i železničke pruge Požarevac-Zaječar, 7 km SZ od Kučeva. Površina atara iznosi 2.189 ha. Objedinjuje sedam fizionomskih celina, Šumeću, Dajšu, Dagonj, Pek, Staro selo, Pod đulom i Zajce. Ubraja se u srednjovekovna naselja. Kulturno-istorijskim značajem ističe se crkvište za koje se pretpostavlja da predstavlja ostatke starog manastira Dajša (iz koga su kaluđeri 1427/28. prognani posle pada utvrđenog grada Golupca) iz vremena Stefana Lazarevića. U vreme turske najezde, kada je raseljena ("opustela"), je čisto srpsko selo. Obnovljena je uglavnom od doseljenika (povratnika) iz Banata (rumunizovani Srbi) početkom HVIII v. (za vreme austrijske okupacije 1718-1738). U austrijskim izvorima pominje se 1725. pod imenom Daicha (30 kuća), kao i 1733. u crkvenim spisima (38 kuća). Smatra se da je T. kao samostalno naselje nastala raseljavanjem Dajše krajem HVIII v. U XIX v. ima promenljivu naseljenost (1818. - 55, 1840. - 102, 1868. - 120 kuća itd.). St. je pravoslavno (slavi Đurđevdan, Vidovdan, Petkovicu, Sv. Alimpija, Đurđic i Sv. Nikolu, seoska slava Sv. Vartolomej), doseljeno sa Kosova i iz Almaša početkom HVIII v., a nacionalno se izjašnjava kao srpsko i vlaško. Indeks demografskog starenja (is) kreće se u rasponu od 0,5 (1961) do 1,2 (1991). Pravoslavna crkva Sv. apostola Petra i Pavla i kapela podignute su 1938. god. Vodosnabdevanje je individualno (kopani bunari - 30,3% domaćinstava, sopstveni vodovodi - 20,5% i dr.) i kolektivno (36,1%), a telefonske veze dobija 1991. god. Ima osmorazrednu OŠ i dr. Sedište je MK za dva naselja (Sena i T.) i dr. • Izvor/Source: Geografska enciklopedija naselja Srbije / pod rukovodstvom Srboljuba Đ. Stamenkovića Beograd : Geografski fakultet Univerziteta : Agena : Stručna knjiga, 2001, e.j. Turija |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
S T A T I S T I K A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
G E O G R A F I K A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
LEGENDA:
 = vlaško
 = Vlasi
i povlašeni Srbi
 =
mešovito 
= romska mahala
 = bajaško
(Romi) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1) Prvi popis u Srbiji u kome se beleže Vlasi kao posebna etnička kategorija sproveden je 1850. godine. Broj njihovih "kuća" i "duša" obradio je i objavio Jovan Gavrilović, vidi Гласник Друштва србске словесности, св. 4, Београд, 1852 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2) Broj Vlaha na popisu iz 1866. obradio i objavio statističar Vladiomir Jakšić, u delu: В. Якшич, О племенном составе населенiя в Княжестве сербском, Типографiя Майкова, С. Петербург, 1872 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3) Od Berlinskog kongresa (1878. g.) do kraja II sv. rata, sve administracije Srbije, Kraljevine SHS i Jugoslavije, smatrale su Vlahe Rumunima, i tako su ih tretirale u svojim zvaničnim državnim popisima! | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| x u rubrikama popisa iz 2011. godine o značava mesta u kojima je broj popisanih lica bio manji od 3 (Strategija, p. 19) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Broj pogleda : 708 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aa ăă bb țț čč ćć dd ḑḑ ğğ đđ ďď ee ff gg hh ii îî ĭĭ kk ll ļļ mm nn ńń oo pp rr ss şş śś tt ťť uu vv zz žž źź |
||||
 |
 |
|||
|
|
||||
 |
||||